İşte Cevaplar
Cevap : 
TDK metin kelimesini “Bir yazıyı biçim, anlatım ve noktalama özellikleriyle oluşturan kelimelerin bütünü” olarak tanımlamaktadır.
İnsan yaratıldığı günden bu yana kendini ifade etmeye çalışmıştır. Yazı icat edilmeden önce bu ifade sözlü bir şekilde gerçekleşirken yazının icadı ifade etme çeşitliliği sunmuştur. Bu yüzden metin türlerini temelde yazılı ve sözlü olarak ikiye ayırmamız gerekmektedir.
Zamanla birçok alandaki gelişmeyle ise metin türleri çeşitlenmiştir. Bu türlerin incelenmesini kolaylaştırmak için türleri çeşitli şekillerde birbirinden ayırırız.
İlk ayrımımız sözlü ve yazılı olmuştu. Sözlü anlatım bir topluluk karşısında kendini konuşarak ifade etme şeklinde karşımıza çıkar. Panel, forum, münazara gibi türlerde anlatıcı kendini yazılı bir metinle değil de konuşarak ifade eder.
Yazılı anlatımı ise sanatsal ve öğretici metinler diye ikiye ayırırız.
• Dil sanatsal olarak kullanılır. İmgeler, çağrışımlar güçlüdür. Bu yüzden her okuyan farklı anlamlar çıkarabilir.
• Mecazlar ve yan anlamlar fazladır.
• Genellikle bireyin iç dünyası ile alakalı olduğu için yazılanlar özneldir.
• Dil göndergesel işlevde kullanılır.
• Kelimelerin gerçek anlamları tercih edilir.
• İmge ve çağrışım yoktur bu yüzden herkes aynı şeyi anlar.
• Yazılanlar genellikle nesneldir.
Sanatsal metinler de coşku ve heyecanı dile getiren metinler ve olay çevresinde oluşan metinler olarak ikiye ayrılır. Coşku ve heyecanı dile getiren metinler şiirlerdir.
Olay çevresinde oluşan metinler de göstermeye bağlı metinler ve anlatmaya bağlı metinler diye ikiye ayrılır. Göstermeye bağlı metinler tiyatrodur. Olay seyirci karşısında gösterilir.
Tiyatroyu da modern ve geleneksel tiyatro diye ikiye ayırabiliriz. Anlatmaya bağlı metinler ise olayı anlatmaya dayalıdır. Fabl, masal, halk hikayesi, hikaye ve roman türlerinde yazılan eserler bir olay etrafında şekillenir ve olaylar anlatılır.
Öğretici metinler ise kişisel hayatı konu alan metinler ve gazete çevresinde gelişen metinler diye ikiye ayrılır. Kişisel hayatı konu alan metinlerde anlatılanlar kişiseldir. Mesela başkasının mektubunu okumak ya da başkasının günlüğünü okumak ayıplanır çünkü bunlar kişiseldir. Yine aynı şekilde anı ve gezi yazısı bir kişinin başından geçenler veya gezdiği yerlerle alakalıdır.
Biyografi ve otobiyografi de ise ya kendi hayatımızı ya da bir başkasının hayatını anlatırız.
Gazete çevresinde gelişen metinler gazete ve dergi ile hayatımıza girmişlerdir. Biz bu türleri genellikle gazete veya dergide okuruz.
Diğer Cevaplara Gözat
TDK metin kelimesini “Bir yazıyı biçim, anlatım ve noktalama özellikleriyle oluşturan kelimelerin bütünü” olarak tanımlamaktadır.
İnsan yaratıldığı günden bu yana kendini ifade etmeye çalışmıştır. Yazı icat edilmeden önce bu ifade sözlü bir şekilde gerçekleşirken yazının icadı ifade etme çeşitliliği sunmuştur. Bu yüzden metin türlerini temelde yazılı ve sözlü olarak ikiye ayırmamız gerekmektedir.
Zamanla birçok alandaki gelişmeyle ise metin türleri çeşitlenmiştir. Bu türlerin incelenmesini kolaylaştırmak için türleri çeşitli şekillerde birbirinden ayırırız.
İlk ayrımımız sözlü ve yazılı olmuştu. Sözlü anlatım bir topluluk karşısında kendini konuşarak ifade etme şeklinde karşımıza çıkar. Panel, forum, münazara gibi türlerde anlatıcı kendini yazılı bir metinle değil de konuşarak ifade eder.
Yazılı anlatımı ise sanatsal ve öğretici metinler diye ikiye ayırırız.
Sanatsal metinler:
• Bir şeyi kanıtlamak amacı yoktur.• Dil sanatsal olarak kullanılır. İmgeler, çağrışımlar güçlüdür. Bu yüzden her okuyan farklı anlamlar çıkarabilir.
• Mecazlar ve yan anlamlar fazladır.
• Genellikle bireyin iç dünyası ile alakalı olduğu için yazılanlar özneldir.
Öğretici metinlerde ise:
• Bir şeyi açıklamak, bilgi vermek ön plandadır.• Dil göndergesel işlevde kullanılır.
• Kelimelerin gerçek anlamları tercih edilir.
• İmge ve çağrışım yoktur bu yüzden herkes aynı şeyi anlar.
• Yazılanlar genellikle nesneldir.
Sanatsal metinler de coşku ve heyecanı dile getiren metinler ve olay çevresinde oluşan metinler olarak ikiye ayrılır. Coşku ve heyecanı dile getiren metinler şiirlerdir.
Olay çevresinde oluşan metinler de göstermeye bağlı metinler ve anlatmaya bağlı metinler diye ikiye ayrılır. Göstermeye bağlı metinler tiyatrodur. Olay seyirci karşısında gösterilir.
Tiyatroyu da modern ve geleneksel tiyatro diye ikiye ayırabiliriz. Anlatmaya bağlı metinler ise olayı anlatmaya dayalıdır. Fabl, masal, halk hikayesi, hikaye ve roman türlerinde yazılan eserler bir olay etrafında şekillenir ve olaylar anlatılır.
Öğretici metinler ise kişisel hayatı konu alan metinler ve gazete çevresinde gelişen metinler diye ikiye ayrılır. Kişisel hayatı konu alan metinlerde anlatılanlar kişiseldir. Mesela başkasının mektubunu okumak ya da başkasının günlüğünü okumak ayıplanır çünkü bunlar kişiseldir. Yine aynı şekilde anı ve gezi yazısı bir kişinin başından geçenler veya gezdiği yerlerle alakalıdır.
Biyografi ve otobiyografi de ise ya kendi hayatımızı ya da bir başkasının hayatını anlatırız.
Gazete çevresinde gelişen metinler gazete ve dergi ile hayatımıza girmişlerdir. Biz bu türleri genellikle gazete veya dergide okuruz.
Diğer Cevaplara Gözat