Tanzimat Osmanlı İmparatorluğu'nda 1839 yılında Gülhane Hatt-ı Şerifi'nin okunmasıyla başlayan modernleşme ve yenileşme döneminin adıdır. 1876 da Abdulhamit'in tahta çıkması ve Meşrutiyet'in ilanıyla son bulmuştur. Etkisinin 1922 de Osmanlı döneminin sona ermesine kadar sürdüğü kabul edilir.

Bu dönemdeki gelişmeler aşağıda belirtilmiştir.

1. Din farklılıklarına bağlı ayrıcalıklar kaldırılmış.Tüm vatandaşlar "Osmanlı Vatandaşı"sayılmıştır.
2. 1840'ta bazı maddeleri Fransız Ceza Yasasından alınan yeni ceza kanunnamesi hazırlandı.. 1858'de batı kaynaklarından esinlenilen ikinci Ceza Kanunnamesi kabul edildi.
3. 1850'de Fransız Ticaret Kanunu esas alınarak hazırlanan Ticaret Kanunnamesi yürürlüğe girdi.
4. 1840' tan itibaren ceza ve ticaret davalarına bakmak üzere nizamiye mahkemeleri kuruldu.Bu mahkemelere Müslümanların yanı sıra gayri müslüm hakimler atandı.
5. 1851'de ticaret mahkemeleri kuruldu.
6. 1858'de Homoseksüellik suç olmaktan çıkarıldı.
7. 1867'de devlet görevlilerine karşı açılan davaları görmek için Şura-yı devlet,bugünkü adıyla danıştay kuruldu.

1. Güçlü bir donanma kuruldu.
2. Zorunlu askerlik başlatıldı.1843'te yürürlüğe giren yasa ile askerlik yaşı yirmi süresi ise dört yıl olarak belirlendi.
3. 1847'de gayri müslümlerde orduya kabul edildi ve albay rütbesine kadar yükselebilme imkanı sağlandı.
4. 1867'de bahriye nezareti kuruldu.

1. Rüştiyelerin açılmasına hız verildi. 1846'da Mekatıb-i Umumiye nezareti kuruldu.1848'de Darulmuallim şimdiki adıyla öğretmen okulu açıldı.
2. 1868'de batılı anlamda eğitim verecek Galatasaray Sultanisi açıldı.
3. 1869'da Fransız eğitim sistemini örnek alan Maarif-i Umumiye Nizamnamesi yayınlandı.
4. Devlet memuru yetiştirilmesi amaçlı Mekteb-i Maarif-i Adliye kuruldu.
5. 1870'de Darulmuallimat adında kız öğretmen okulu açıldı.

1. 1840'ta ilk kağıt para kullanımı başladı.
2. 1841-1842 yılında ilk bütçe hazırlandı.1846-1847 yılında ilk modern bütçeye geçildi.
3. Devlet görevlilerin resmi olanlar hariç aldığı vergiler yasaklandı.
4. 1854'te tarihte ilk dış borç Birleşik Krallık'tan alındı.

1. Devlet destekli sanayileşme başladı.Demir işleme ve makine imalathanesi, kumaş ve pamuklu çorap üretim tesisi,iplik bükme fabrikası, dokuma ve pamuklu basma fabrikası,pamuklu dokuma fabrikası kuruldu.
2. Devlet memurlarına yerli kumaş kullanma zorunluluğu getirildi.