İşte Cevaplar
Topoğrafya Haritalarının Yapım Yöntemleri
1. Kabartma Yöntemi
Uydu görüntüsü kullanılarak bölgenin üç boyutlu bir maketi hazırlanmak suretiyle yapılan haritalardır (Foto 11). Yerşekillerini gerçeğe en yakın gösteren haritalardır. Kullanımı sınırlı ve zordur. Pratik ve yaygın değildir.
Foto 11: Tel Atlaslarda Vadi Draah, FAS
2. Tarama Yöntemi
Tarama çizgileri eğimin arttığı yerlerde sık ve kalın, eğimin azaldığı yerlerde ise seyrek ve ince olur (Şekil 82 ve 83). Örneğin; en altta Meke (Tuzla) Gölü’nün fotoğrafik bir görüntüsü ve üstte ise tarama yöntemiyle İZBIRAK tarafından yapılmış bir haritası (Foto 12).
Şekil 82: Meke Gölü kesiti ve tarama haritası (İzbırak, 1955’den
Foto 12: Meke Gölü, Karapınar, Konya
Şekil 83: Makedonya ve Kosova’sını gösteren tarama yöntemiyle yapılmış eski bir harita.
3. Gölgelendirme Yöntemi
Yerşekillerinin görünümü gölgeleme ya da gölgelendirme ile elde edilir (Şekil 84). Güneş ışınlarının dikey ya da yatay gelişine bağlı olarak, eğimin az olduğu yerler az karanlık, eğimin fazla olduğu yerler ise çok karanlıktır.
Şekil 84: Afro-Avrasya’nın gölgeleme yöntemiyle yapılmış bir fiziki haritası.4. Renklendirme Yöntemi
Tek başına bir yöntem değildir. Baskı tekniklerinin ilerlemesi sonucunda özellikle izohips yöntemiyle birlikte kullanılır. Elde edilen haritaya “Yükselti Basamakları Haritası” denir (Şekil 85).
Şekil 85: Ulubat Gölü güneyindeki yükselti kademelerine göre eşyükselti eğrisi aralıkları boyanması suretiyle yükselti farkının ortaya çıkarılması.
5. Eşyükselti Eğrileri (İzohips) Yöntemi
19. Yüzyıldan itibaren uygulanmaya başlayan bu yöntemde harita alanında yer alan yerşekillerinin eşyükselti eğrileri (izohipslerle) gösterilmesi esas alınmıştır. Günümüzde en çok kullanılan ve yerşekillerini gerçeğe en yakın biçimde göstermeye çalışan bir yöntemdir (Şekil 86-87 ve 88).
Şekil 86: 1/25.000 ölçekli haritadan Tuzla Tersaneler Bölgesinin Haritası.
Ancak bu yöntemin kullanıldığı bir haritada alışık olmayan bir gözün yerşekillerini ve bunlara ait özellikleri ilk bakışta farketmesi imkânsızdır. Çünkü bu yöntem göze hitap eden bir yöntem değildir. Bu nedenle yöntemin bütün özelliklerini bilmek ve eşyükselti eğrilerinin bulunduğu haritada yeterli bir eğitim, yani “relief analizleri”yapmak gerekir
Diğer Cevaplara Gözat
Topoğrafya Haritalar
Yeryüzünün veya bir parçasının morfolojik (şekilsel) yapısının belli bir ölçek içinde eş yükseklik eğrileri yardımıyla yatay düzlem üzerinde gösterilmesiyle elde edilen haritalara topoğrafik haritalar denir. Topoğrafik haritalar üzerinde, yeryüzünde bulunan tüm unsurlar kendilerine özgü simgelerle işaretlenmişlerdir. Topografik haritalar, haritası oldukları bölgelerde bulunan yapay objeler (binalar, köprüler, yollar, akarsu ve durgun su objeleri, bitki örtüsü ve arazi engebesini kartografik işaretlerle göstererek bilgi veren ürünlerdir. Akarsu ve durgun su objesi kavramı, dereler, çaylar, nehirler, kanallar, göller, baraj gölleri ve denizleri kapsamaktadır. Haritanın ölçeğine bağlı olarak burada anılan objelere ait aktarılan bilginin ayrıntısı değişmektedir.
Farklı kaynaktan topoğrafya haritası
Topoğrafya, bir arazi yüzeyinin tabii veya suni ayrıntılarının meydana getirdiği şekil. Bu şeklin kağıt üzerinde harita ve tablo şeklinde gösterilmesiyle ilgili ölçme, hesap ve çizim işlerinin hepsi.
Arazi yüzeyinin şekli, istenen hassasiyete bağlı olarak takeometre veya teodolit denilen düşey ve yatay açıları ve uzaklığı ölçen aletler kullanılarak belirlenir. Düşey doğrultudaki kesit ölçmeleri için nivo denilen aletten de faydalanılabilir. Topografik ölçmelerde kenar uzunluğu 500-1000 metreye kadar olan nirengi ağı hasıl edilir ve bu poligonun köşelerinin birbirlerine göre konumları belirlenir. Daha sonra topoğrafyası belirlenecek arazi parçasına ait karakteristik noktaların, istasyon noktalarının konumları bu poligona bağlanarak tespit edilir. Arazi ölçmelerinden sonra kağıt üzerine işlemeye geçilir. Aynı yükseklikteki noktaları birleştiren eşyükselti eğrileri çizilerek arazinin yüzey şekli ve üzerindeki ayrıntılar belirtilir. Bu işlemlerde topoğrafın yorumu da elde edilen sonucu etkiler. Günümüzde hava fotoğrafları çekilerek bunların yorumu yoluyla daha kısa sürede topoğrafik durum ortaya konulabilmektedir. Ancak bu tür fotoğrametrik ölçmelerde hassasiyet azalabilir.
Mühendislik yapılarının (Yol, baraj, bina gibi) araziye uygulanabilmesi için topoğrafyanın bilinmesi şarttır.
Topoğrafya sanatının tarihi en az mühendislik kadar eskidir denilebilir. Hassas topoğrafik ve jeodezik ölçmeler 17. yüzyılda başlamıştır.