Öğretici (bilgilendirici) metinlerdeki yazma aşamaları şunlardır:

HAZIRLIK:

1. Yazılacak metnin türüne göre konu, tema, ana düşünce, amaç ve hedef kitle belirlenir.
2. Daha sonra yazma konusu sınırlandırılır.
3. Yazma konusuyla ilgili hazırlıktan sonra konuyla ilgili okuma ve araştırma yapılır.
4. Yazıda kullanılacak bilgi, gözlem, düşünce, duygu, izlenim ve deneyimlerle ilgili notlar çıkartılır; görsel ve işitsel dokümanlar hazırlanır.

Araştırma:

1. Bir konu hakkında görsel, işitsel ve yazılı kaynaklardan gerekli bilgilerin toplanmasına araştırma yapma denir.
2. Araştırma yaparken dikkat edilecek en önemli nokta, konuyla ilgili gereksiz bilgilerin ayıklanması ve elde edilen bilgilerin güvenilirliğinin kontrol edilmesidir.
3. Yazı yazılacak konuyla ilgili derlenen bilgiler belli bir sıraya konularak yazıya geçirilmelidir.
4. Yazılı veya sanal ortamdaki kaynaklara ulaşmak, konuyla ilgili seçmeler yapabilmek yazma sürecinde çok önemlidir.
5. Genel Ağ’ı doğru ve etkin kullanmanın yanında kaynak kullanma ve alıntı yapmanın hukuki ve etik boyutları unutulmamalıdır.

Kaynaklara Ulaşma:

1. İstenilen bilgiye ulaşmak için bilgi toplama, veri tarama, sınıflama, aranan ve istenilen bilgiye ulaşmak için kişinin izlediği yol, kaynaklara ulaşma olarak tanımlanabilir.
2. Genel Ağ, her türlü bilgiye erişmek için kullanılan en kolay ve en hızlı teknolojidir.
3. Kütüphane kaynaklarına ulaşmak için kütüphane katalogları kullanılır.
4. Bilgi toplarken farklı kaynaklardan yararlanmaya, not alırken özgün cümleler kullanmaya özen gösterilmelidir.
5. Araştırma planına göre toplanan bu bilgileri ortaya koymak için yazım aşamasına geçilebilir.

Genel Ağ’ı doğru ve etkin kullanma:

1. Günümüzde bilgiye ulaşmayı kolaylaştıracak en önemli araçlardan biri Genel Ağ’dır.
2. Her yaş ve yetenekte birçok insanın günlük hayatına zorunlu olarak giren Genel Ağ’ın bilinçli ve faydalı bir şekilde kullanılması gerekir.
3. Ne var ki pek çok uzmanın görüşüne göre Genel Ağ’ın bilinçsiz kullanıldığı, özellikle çocuk ve gençler üzerinde zararlı etkilerinin olduğu ve bazı fiziksel, sosyal ve psikolojik sorunlara yol açtığı ortaya çıkmıştır.
4. Bu nedenle, bilgisayar ve Genel Ağ kullanımı eğitim amaçlı olmalıdır.

Özet çıkarma:

1. Özet, metnin aslını bozmadan metni kısaltma işidir.
2. Burada önemli olan, metni kişinin kendi cümleleriyle belli bir plan dâhilinde aktarmasıdır.
3. Öncelikle metin dikkatlice okunur, metnin paragrafları hızlıca gözden geçirilir.
4. Metnin başlığı ve ana düşüncenin genellikle yer aldığı son paragrafa bakılır.
5. Okuma işi bitince metin zihinde canlandırılır.
6. İyi bir özet çıkarmada konuyla ilgili olmayan ifadeler atılmalı; detaylar, önemsiz bilgiler, tekrarlanan ifadeler çıkarılmalıdır.
7. Metnin özünü yansıtan cümlelerin kullanılmasına özen gösterilmelidir.
8. Yazılan özet, okunarak gözden geçirilir.
9. Özetin metinle paralel olup olmadığına bakılır.
10. Metinde anlatılanlarla özetin tutarlı olması sağlanır.

Not alma:

1. İhtiyaç duyulan bilgilerin daha sonra hatırlanmasının en etkili yolu, not alma ve alınan notları tekrar etmektir.
2. Kişinin kendi cümleleriyle tuttuğu notlar en anlaşılır ve en faydalı notlardır.
3. ot almak bilgiyi kalıcı hâle getirerek bilginin unutulmasını engeller.
4. Bir konuyu not tutarak araştıran kişi daha iyi kavrar.
5. Her çalışma kendinden önce yapılanlara, bir başka deyişle var olan bilgi birikimine dayanır.
6. Önemli olan, ödünç alınan bilginin kime ait olduğunu açıklığa kavuşturmak ve bize aitmiş gibi görünmesine engel olmaktır.
7. Yorumlar, değerlendirmeler, veriler ve yargılar başkalarına ait olduğu sürece kaynak gösterilmesi zorunludur, aksi takdirde yazara ait olduğu yanılgısını getirir.
8. Başkalarının düşüncelerini, söylemlerini, verilerini ve yapıtlarını kaynak göstermeden kullanmaya intihal denir.
9. Bu durum, başkalarının düşüncelerini, başkalarına ait söylemleri kendine aitmiş gibi sunmak anlamına geleceğinden, bir tür entelektüel hırsızlıktır.
10. Kaynak kullanma ve alıntı yapmanın, hukuki ve etik boyutları olduğunu unutmamak gerekir.
11. Bilimsel ve sanatsal çalışma sürecinde, bilmeden veya farkında olmadan intihal kapsamına girecek eylemlerde bulunmak, kişiyi sorumluluktan kurtarmaz.
12. Yapılan soruşturma sonucu kötü niyet taşımadığı anlaşılan intihal durumlarında, sorumlu kişilerin durumu açıklayarak düzeltme yapmaları beklenir.

PLANLAMA:

1. Metin türüne özgü yapı ve şekil özelliklerine uygun olarak yazı planlanır.
2. Konu, seçilip sınırlandırıldıktan sonra bir ana düşünceye bağlanır.
3. Ana düşünceye göre bilgi toplanır.
4. Daha sonra bu düşünceler, birlik ve bütünlük sağlanacak biçimde düzenlenir.
5. Yazının çatısı, iskeleti olan bu düzenleme işlemine planlama denir.
6. Makale, fıkra, deneme gibi düşünceye dayalı yazı türleri “giriş, gelişme, sonuç” bölümlerinden oluşan bir planla yazılır.
7. Bu isimlendirme hikâye, roman, tiyatro gibi olay çevresinde oluşan metinlerde “serim, düğüm, çözüm” adını alır.

1. Yazıda konunun belirlendiği, adının konduğu başlangıç bölümüdür.
2. Bu bölümde yazar neyi, neleri anlatıp açıklayacağını kısaca belirtir.
3. Bu bölüm tek paragraf olacağı gibi birkaç paragraftan da oluşabilir.

1. Yazıda, konunun enine boyuna anlatıldığı bölümdür.
2. Bu bölümde çeşitli örnekler ve düşünceler sıralanır; konu en iyi biçimde açıklanır.

1. Yazının sona erdiği bölümdür.
2. Bu bölümde giriş ve gelişme kısmındaki düşünce ve örnekler toparlanarak yazı sonuçlandırılır.
3. Yazar bu bölümde, vermek istediği asıl mesajı vererek yazıyı tamamlar.
4. Yazı tamamlandıktan sonra konuya uygun bir başlık konur.
5. İçeriği tam olarak yansıtması gereken bu başlık kısa olmalıdır.
6. Eğer yazıda alt başlık ve epigraf kullanılması gerekiyorsa bunlara da yer verilmelidir.
7. Epigraf, bir eserin veya bir bölümün başlangıcında yer alan, cümle, alıntı ya da şiirdir.

Kaynak ve dipnot gösterme:

1. Yazma aşamasında farklı kaynaklara başvurmak ve başvurulan bu kaynakları göstermek gerekir.
2. Yazılan metnin güvenilir, tarafsız, bilimsel olmasına katkı sağlayacak olan bu kaynaklar, metnin içinde veya metnin sonunda gösterilebilir.
3. Bir eserin yazımında yararlanılan ve eserin sonunda gösterilen kaynakların listesine kaynakça denir.
4. Araştırmaya dayalı metinlerde kullanılan kaynaklar, alfabetik sıraya göre kaynakça bölümünde listelenir.
5. Kaynak gösterme hem hukuki sorumluluk hem de okuyucunun söz konusu kaynaklara erişimini sağlamak olduğundan kaynakçanın tam ve doğru bilgi içermesi gerekmektedir.
6. Kaynakçada sırasıyla “yazarın soyadı-adı, eserin adı, yayınevi, yayın yeri ve yılı” gibi bilgilere yer verilir. 
   Örnek: KAPLAN, Mehmet, Oğuz Kağan Destanı, Dergâh Yayınları, İstanbul, 1979.
7. Metin içinde gösterilen kaynaklar, cümlenin sonunda parantez içinde ya da sayfa sonunda dipnot şeklinde verilir.
8. Dipnotlar verilirken gönderme yapılır veya alıntı yapılan bölümün sonuna bir numara verilir ve aynı sayfanın alt kısmında bu numaranın karşısında gerekli bilgiler gösterilir.
9. Kitabın sonunda dipnotlarda geçen kaynaklar, açık ve ayrıntılı künyeleriyle birlikte topluca verilir.
10. Metin türüne özgü dil özellikleri, uygun anlatım biçim ve teknikleri kullanılır.
11. Yazılan metin, iyi bir anlatımda bulunması gereken “açıklık, akıcılık, duruluk ve yalınlık” gibi özellikleri taşımalıdır.
12. Yine yazılan metnin türüne göre terim, kavram, deyim, atasözü, ağız özellikleri kullanılır.
13. Dil ve anlatımda farklı cümle yapıları ve türleri tercih edilir.
14. Bir yazıda basit, birleşik, sıralı, bağlı, eksiltili, devrik, kurallı cümle; isim ve fiil cümlesi şeklinde farklı cümle türlerine yer verilir.
15. Görsel ve işitsel unsurlar doğru ve etkin kullanılmalıdır.
16. Metnin türüne göre; resim, fotoğraf, grafik, çizim, veri tabloları, ses ve görüntü kayıtları vb. unsurlar, metni tamamlayıcı veya destekleyici unsurlar olarak kullanılır.