Cevap : Türkiyede Yenilebilir Enerji Kaynakları:
Su Gücü Su gücüne hidroelektrik enerji denir. Ucuz, temiz ve yenilenebilir bir enerji kaynağıdır. Ülkemizde akarsuların gücünden yararlanılır. Yüksekten düşen ve hızla akan suların tribünleri çalıştırması sonucu elektrik üretilmektedir. Ülkemiz yüksek ve engebeli olduğu için akarsularımızın çoğu dar ve derin vadilerden akar. Bu durum baraj yapımına elverişli şartlar oluşturur. Türkiye hidroelektrik potansiyel bakımından Avrupa’da Rusya ve Norveç’ten sonra 3. sırada yer almaktadır. Hidroelektrik potansiyelimizin üçte biri Fırat Havzası’ndadır. Bunu, Dicle, Doğu Karadeniz, Çoruh ve Kızılırmak havzaları izler. Yüksek potansiyelimize karşın üretilen enerji miktarı azdır. Önemli Barajlarımız
Fırat üzerinde; Keban, Karakaya, Atatürk
Kızılırmak üzerinde; Hirfanlı, Kesikköprü, Altınkaya
Sakarya üzerinde; Sarıyar, Gökçekaya
Gediz üzerinde; Demirköprü
Büyük menderes üzerinde; Kemer, Adıgüzel
Dicle üzerinde; Kralkızı, Devegeçidi Güneş Enerjisi
Yenilenebilir enerji kaynakları içerisinde en önemlisidir. Ülkemiz coğrafi konumu nedeniyle güneş enerjisi potansiyeli bakımından şanslı bir ülkedir. Bir çok bölgemizde güneşli gün sayısı ve güneşlenme süresi yeterli düzeydedir. Yıl içerisinde güneşlenme süresi en yüksek olan bölgelerimiz Güneydoğu Anadolu ve Akdeniz’dir, en az olan bölgemiz ise Karadeniz’dir. Ülkemizde genelde su ısıtılmasında kullanılan güneş enerjisi, teknolojik imkanların gelişmesine bağlı olarak yaygınlaşmaktadır ve zamanla bu enerji farklı alanlarda kullanılmaya başlanacaktır. Rüzgar Gücü
Rüzgar enerjisi hem ucuz hem de çevreyi kirletmeyen bir enerji kaynağıdır. Ülkemizde ilk ticari amaçlı rüzgar santrali 1998 yılında Çeşme (İzmir)’de kurulmuştur. Rüzgar santrallerinin kurulmasının pahalı bir yatırım olması en önemli sıkıntılardan biridir. Rüzgar enerjisi potansiyeli bakımından Ege, Marmara ve Doğu Akdeniz kıyıları zengin yerlerdir. Jeotermal Enerji
Yerin derinliklerinde ısınarak yüzeye çıkan sıcak su ve su buharından elde edilen enerjiye jeotermal enerji denir. Türkiye jeotermal enerji potansiyeli bakımından dünyanın zengin ülkeleri arasında yer alır. Ülkemizde jeotermal enerji ısıtma ve elektrik üretiminde kullanılmaktadır. Denizli-Sarayköy ve Aydın-Germencik’te enerji üretimi yapılmaktadır. Üretilen enerji miktarı kapasitenin çok altında kalmaktadır.

---

---

Diğer Cevaplara Gözat

Cevap : Türkiye 'nin Yenilenebilir Enerji Kaynakları Türkiye’nin ekonomiklik analizi yapılmış olan 130 milyar kWh hidrolik potansiyeli bulunmakta ve bu potansiyelin %30 'u kullanılmaktadır. Brüt hidrolik potansiyelimiz 433 milyar kWh civarında olup, teknik yönden değerlendirilebilir hidrolik potansiyel 216 milyar kWh 'dır. Termik kapasitemiz ise yıllık 114 milyar kWh 'dır. Linyit kömüründen elektrik enerjisi üretim miktarı, toplam potansiyelimizin %22 'sidir. Elektrik üretiminde kullanılabilecek jeotermal kaynak potansiyelimiz 2450 MW (yıllık 16 milyar kWh) elektrik enerjisi üretimine eşittir. Rüzgar gücünden elektrik enerjisi üretim potansiyelimiz ise 83000 MW (yıllık 300 milyar kWh) enerji üretimine eşdeğerdir. Güneş enerjisinden elektrik enerjisi üretimi konusunda lkemizde kayda değer bir çalışma henüz hayata geçirilmiş değildir. TEAŞ 1999 yılı erilerine göre, elektrik enerjisi tüketim talebi bir önceki yıla göre %3.9 artarak 118484.9 milyar kWh olarak gerçekleşmiştir. 2000 'li yıllarda enerji arayışlarının yoğunlaşacağı, diğer yandan sürdürülebilir kalkınma ve çevresel etki tartışmalarının bilim ve teknoloji arayışlarını yönlendireceği kesindir. Ancak son on yıllık nüfus artışının %0.15 - %0.21 olduğu, sosyokültürel değerlerin ve ekonomik yapının geliştiği, sanayi tüketiminin büyüdüğü ülkemizde enerji yatırımlarının aynı oranda büyüdüğünü söylemek mümkün değildir. Tablo 2 'de Türkiye 'nin yenilenebilir enerji potansiyeli verilmektedir. Tablo 3 'de de Türkiye elektrik enerjisi kurulu gücü, puant güç, üretim ve tüketim değerleri ile rüzgar elektriğinin payı verilmiştir. Tablo 2.  Türkiye yıllık yenilenebilir enerji potansiyeli (MTEP: Mega Ton Eşdeğeri Petrol).   Tablo 3:Türkiye elektrik enerjisi kurulu güç, puant, üretim ve tüketim değerleri ile rüzgar elektriğinin payı. Elektrik İşleri Edüt İdaresi (EİE) verilerine göre Türkiye'nin yıllık ortalama güneşlenme süresi 2 bin 640 saat. Son dönemde rakamın yüzde 20-25 arttığı da yapılan tepsitler arasında. Makina Mühendisleri Odası ise Türkiye'nin bu konuda brüt 87,5 milyon ton eşdeğer petrol potansiyeli olduğu görüşünde. Bu miktardaki ham petrolün eşdeğeri kadar olan söz konusu enerjinin ancak yüz binde ikisinden faydalanıldığını düşünülüyor. Halen 18 milyon konuttan 3,5-4 milyonu sıcak su için güneşten faydalanıyor. Bunun ülke ekonomisine katkısı 600 milyon dolar civarında. Sistemin yaygınlaştırılması durumunda rakam 3,5 milyar dolara kadar çıkabilir. Sonuç ve Öneriler Türkiye 'deki enerji profili gözden geçirildiğinde yenilenebilir enerji kaynaklarının yeri ve önemi açıkça görülmektedir. Ancak yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı oldukça düşük düzeylerdedir (%1 ve altında) ve bu enerji türleri ile yeterince ilgilenilmemektedir. Özellikle, güneş ve rüzgar enerjisinin kullanımı, Türkiye 'nin enerji bütçesine ciddi katkılar sağlayacaktır. Yenilenebilir enerji kaynaklarından doğru ve sağlıklı bir biçimde yararlanılmas için gereken strateji, plan ve politikaların önemi giderek artmakta ve önemli boyutlara ulaşmaktadır. Enerji kaynakları gözden geçirildiğinde, fosil kökenli kaynakların Türkiye 'deki birincil enerji üretiminin hemen hemen yarısını oluşturmakta olduğu gözlenmektedir. 1998 itibarıyla Türkiye ‘deki enerji kaynakları üretiminde, kömür %48.3, petrol ve doğal gaz %13.5, hidrolik ve jeotermal %12.8, ticari olmayan yakıtlar %24.5 ve diğer yenilenebilir kaynaklar ise %0.9 oranında yer almaktadır. Yenilenebilir enerji kaynaklarına ait sağlıklı ve güvenilir veri setleri oluşturulmalı ve bu veri setlerinin sürekliliği ve güncellenmesi sağlanmalıdır. Mesela; güneş ve rüzgar enerjisi ölçümleri yerel ve kesintisiz olarak yapılmalı ve kaydedilmelidir. İç kaynakların en uygun koşullarda kullanılmasına, bu kaynakların doğaya en az zarar vermesine ve ekonomik gelişime maksimum katkı sağlamasına dayalı yeni bir enerji politikasının belirlenmesi, Türkiye için 2000 'li yıllarda bir zorunluluk olmalıdır. Bu nedenle yenilenebilir ve çevresel zararları en az olan ve ülke içinde bol olarak bulunan enerji kaynaklarına yönelmek, Türkiye'yi hem enerji darboğazından kurtaracak hem de dışa bağımlılığı azaltacaktır. Ülkenin brüt, teknik ve ekonomik hidrolik potansiyeli gerçekçi bir şekilde yeni teknolojiler göz önünde bulundurularak yeniden belirlenmelidir. Yerli kaynak olması, yakıt maliyeti içermemesi, boyut seçimine bağlı olarak çevre üzerindeki olumsuz etkilerinin fosil yakıtlara göre çok daha sınırlı olması ve enerji kaynaklarında dışa bağımlılığı azaltması açısından hidrolik güç potansiyelinden daha etkin yararlanma yollarına gidilmesi gerekmektedir. Ayrıca Türkiye 'nin çok zengin küçük su kaynakları potansiyelinin doğru bir şekilde tespit edilerek, küçük HES 'ler yardımıyla değerlendirilmesi büyük önem taşımaktadır. Türkiye 'nin uzun vadeli elektrik enerjisi planlamalarında güneş enerjisi yer almamaktadır. Bunun nedeni olarak da yüksek maliyetler gösterilmektedir. Ancak 2020 yılına kadar Türkiye 'nin elektrik planlaması yapılırken, bu süre içerisinde fiyatlarda oluşacak değişiklikler de dikkate alınmalıdır. Türkiye 'de büyük bir güneş enerjisi potansiyeli mevcuttur. Bu konuda bir an önce geniş çaplı bir araştırma yapılmalı ve uygulamaya geçilmelidir. Güneş enerjisinden elektrik üretimi, hükümetlerin yaygın olarak kullanımını teşvik ettiği teknolojiler arasında değerlendirilmelidir. Ülkemizde son yıllarda rüzgar gücünden elektrik enerjisi üretim çabaları artmış olmakla birlikte, yerli kaynaklara dayalı bu santrallerle ilgili teknoloji üretme faaliyeti göz ardı edilerek, araştırma-geliştirme kurumları hiçbir biçimde desteklenmemektedir. Tümüyle yerli kaynaklarla tasarlanıp kurulabilecek rüzgar santrallerinin ithalata dayalı biçimde kurulması, konu ile ilgili teknolojik birikimin oluşmasına ciddi katkı sağlamadığı gibi, ülke kaynaklarının da dışa akmasına neden olmaktadır. Rüzgar gücünden elektrik enerjisi üretimini tümüyle desteklemenin yanında teknolojik birikim ve üretimin yerli kaynaklara dayandırılması gerekmektedir . Türkiye 2000 'li yıllarda jeotermal enerjiyi öncelikli enerji dalları arasına koymak zorundadır. Dünyanın jeotermal kaynaklar açısından en zengin ülkelerinden biri olan Türkiye, şimdiye kadar bu kaynaklarını yeterince kullanamamıştır. Doğal olarak bu kaynakların en uygun koşullarda aranması, işletilmesi ve kullanılabilmesi için bir jeotermal yasasına acil olarak ihtiyaç vardır. Bunun dışında ciddi bir planlama ile Türkiye 'nin gerçek jeotermal potansiyeli ve envanteri ortaya konulmalıdır. Biyokütle enerjisinin Türkiye için önemli bir enerji potansiyeli olduğu çok açıktır. Bunedenle, bu arıtım yönteminin diğer sektörlerdeki uygulamasına bir an önce başlanmalı, mevcut biyogaz ve enerji potansiyeli araştırmaları deneysel ve istatistiki verilere dayandırılarak yürütülmelidir. Bir çok ülkede olduğu gibi, anaerobik arıtım yöntemlerinin ülkemizde de yaygınlaştırılması, çevresel değerlerin yanı sıra ülke ekonomisine de enerji üretimi bazında çok önemli katkılar sağlayacak ve ülkemiz gerçeklerine uygun, sürdürülebilir bir enerji politikasının önemli bir ayağını oluşturacaktır.  Oğuz ALTINÖZ 11.İletim Tesis ve İşletme Grup Müdürlüğü-KAYSERİ Kaynaklar: Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Türkiye Açısından Önemi  Muhsin Tunay GENÇOĞLU Nezihe AKGÜN  https://www.meteoroloji.gov.tr/index.aspx