Sunum İçeriği

1. Sayfa
YER ALTI SULARI VE KAYNAKLAR-10.SINIF

---

2. Sayfa
AKİFER VE YER ALTI SU TABLASIYer altı sularının biriktiği ortama akifer, bu katmanın üst seviyesine ise yer altı su tablası denir.akiferYer altı su tablası

---

3. Sayfa
SULARIN YER ALTINA SIZMASINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER1- Yağış şiddeti ve biçimi2- Arazinin eğimi3- Kayaçların özelliği, zeminin yapısı4- Bitki örtüsü

---

4. Sayfa
ARTEZYEN KAYNIĞISuyun bulunduğu katman iki geçirimsiz katman tarafından basınç altına alınmıştır.Tabakaların yer altında tekne biçiminde uzandığı arazilerde ortaya çıkar.Açılan kuyuda su yüzeye fışkırarak çıkar. Suları soğuktur.

---

5. Sayfa
ARTEZYEN KAYNAĞISuyun bulunduğu katman iki geçirimsiz katman tarafından basınç altına alınmıştır.Tabakaların yer altında tekne biçiminde uzandığı arazilerde ortaya çıkar.Açılan kuyuda su yüzeye fışkırarak çıkar. Suları soğuktur.

---

6. Sayfa
ARTEZYEN KAYNAĞI

---

7. Sayfa
YAMAÇ-VADİ KAYNAĞIVadi yamaçlarının yer altı su tablasını kestiği yerlerde ortaya çıkarlar.

---

8. Sayfa
YAMAÇ-VADİ KAYNAĞIVadi yamaçlarının yer altı su tablasını kestiği yerlerde ortaya çıkarlar.

---

9. Sayfa
FAY KAYNAKLARI(KAPLICALAR)Yerin derinliklerinde Isınmış sıcak sular, birfay kırığı boyunca yüzeye çıkarlar. Mineralce zengindirler,dahasıcak olanlar kaplıca olarakkullanılırken daha ılık olanlar“içmeler” olarak ifade edilirler.ülkemizde oldukça yaygındır,fay hatlarının fazla olmasından dolayı.

---

10. Sayfa
FAY KAYNAKLARIMIZ

---

11. Sayfa
KARSTİK KAYNAKLARKarstik yani kireç taşının yaygın olduğu arazilerde yüzey suları yer altına sızar ve orada kayaçların erimesiyle oluşan boşluklarda birikensular daha sonra yeryüzüne çıkar.1- Suları soğuktur.2-İçlerinde bol kireç bulunur.3-Gür kaynaklardır. Ülkemizde Akdeniz Bölgesi’nde yaygındır.

---

12. Sayfa
KARSTİK KAYNAKLAR

---

13. Sayfa
GAYZER KAYNAKLARIAktif volkanik arazilerde yer altında ısınmış sıcak sular, magmadan ayrılan gazlarınyaptığı basınç etkisiyle yeryüzüne fışkırarak çıkar.Not: ülkemizde aktif volkanik araziler bulunmadığı için bu tür kaynaklara rastlanmaz.

---

14. Sayfa
GAYZER

---

Sunum İçeriği

1. Sayfa
YER ALTI SULARI ve KAYNAKLARYağış olarak yeryüzüne düşen ya da yeryüzünde bulunan suların,yerçekimi etkisiyle yerin altına sızıp, orada birikmesiyle oluşan sulardır.Yer altı suyunun oluşabilmesi için beslenme ve depolanma koşullarınınuygun olması gerekir. Yer altı suyunun beslenmesini etkileyen en önemlietmen yağışlardır. Depolama koşulları ise yüzeyin eğimine,bitki örtüsüneve yüzeyin geçirimlik özelliğine bağlıdır Akifer:Yeraltı suyunu tutan ve ileten kayaç ortamına akifer (aquifer)denir.İçlerine suyun serbestçe girebileceği veya hareket edebileceğiboyutta ve miktarda birbiriyle bağlantılı boşluk içeren kayaçlardanoluşmuş geçirimli kesimlerdir. Akifer içinde biriken sular, çeşitli şekillerdeyeryüzüneçıkarak kaynakları oluşturur. Kaynaklar oluştukları yerlere göre çeşitliisimler alır.

---

2. Sayfa
Vadi yamaçlarının yer altı suyutablasını kestiği yerlerdemeydana gelen kaynaklardır.Yamaç (Vadi) Kaynağı

---

3. Sayfa
Kolay çözünebilen karstikarazilerin bulunduğualanlardaki erime sonucumeydana gelenboşluklarda biriken sularınyeryüzüne çıkmasıylaoluşan kaynaklardır.Karstik Kaynaklar

---

4. Sayfa
Yerkabuğundaki kırıkhatları boyunca meydanagelen kaynaklardır.  Fayoluşumu sırasında  tabakalaryer değiştirerek geçirimlitabakaların önleri geçirimsiztabakalarca kesilir.Böylecegeçirimli tabaka içerisindebiriken sular kırık hatlarıboyunca yeryüzüne çıkar. Faykaynaklarında çıkan sıcaksulara kaplıca,ılıca,çermik veiçmece gibi isimlerde verilir. Fay Kaynağı

---

5. Sayfa
Volkanik bölgelerde , yerinderinliklerindeki sıcakgazların etkisiyle yeryüzünebüyük bir basınçla su vebuhar halinde çıkankaynaklardır. Gayzerkaynakları çok farklı amaçlarakullanılmaktadır. Kentlerinısıtılmasında , fabrikaların suihtiyaçlarının karşılanmasında ve seracılık faaliyetlerinde kullanılmaktadır. Gayzer (Kaynaç) Kaynaklar

---

6. Sayfa
Basınçlı yeraltı sularının bulunduklarıyerlerde,toprağı burgu ile delerekaçılan ve suyu yükseğe fışkırankaynak. Basınçlı yeraltı suları, genelolarak su geçirmez (kil gibi) tabakalarla su geçiren (kum gibi)tabakaların birbirlerini takip eder birdurumda sıralanmaları ve tekne ya daçanak şeklinde olmaları ile meydanagelir.yağmur ve kar suları buboşluklarda toplanır. Yeraltındaçoğalan sular,üzerinde su geçirmeyenbir tabaka olması yüzündenYükselemez ve belirli bir basınçaltında kalır. su geçirmeyen tabaka,beslenme bölgesinden daha aşağıdabir noktadan sondaj burgusu iledelinir ve bileşik kaplar kaidesinegöre az çok kuvvetli bir basınç ileçoğu zaman fışkırarak yükselen bir sukaynağı elde edilir. Artezyen

---

7. Sayfa
HİDROLOJİK DÖNGÜ ( SU ÇEVİRİMİ)Havada gaz halinde bulunan suyun, kullanılabilir sıvı şeklindekisu haline gelmesi, “SuÇevrimi” veya “Hidrolojik Çevrim”olarak anılan gizemli bir süreç ile gerçekleşir. Buna “HidrolojikDöngü” de denmektedir.Bu süreç, karalardaki ve denizlerdeki suyun güneş enerjisi ilebuharlaşarak atmosfere karışması, buhar halindeki suyunyağmur damlacıkları haline dönüştükten sonra, yer çekimietkisi ile yeniden yeryüzüne dönmesiyle gerçekleşir.Yeryüzündeki suların yeniden buharlaşmasıyla çevrim süreciyeniden başlar.

---

8. Sayfa

---

9. Sayfa
Bu olayda ilginç olan husus, bir yağmur damlacığının bir yılda 4042 kez buharlaşıp, yeniden yağış olarak yeryüzüne dönmesi veböylece, yaklaşık 400.000 km³ suyun karalar ile atmosfer arasındahareket etmesidir. Ancak bu olay sonucunda yer yüzü yılda ortalamaolarak yaklaşık 1000 mm yağış alır. Bunun yaklaşık olarak 660 mm’sikaralara, geri kalanı da okyanuslara düşer. Eğer hidrolojik çevrimolmasaydı ve atmosferdeki nem yılda bir kez yoğunlaşıp, yağış halindeyer yüzüne düşseydi bunun miktarı 24 mm/yıl olurdu O nedenle, suekonomisi bakımından hidrolojik çevrim son derece önemlidir. Onuniçin de bu doğal sürecin insanlar tarafından herhangi bir şekildeetkilenmemesi gerekir.

---

10. Sayfa
Hidrolojik çevrimdeki ekolojik gizemin şematik olarak açıklanması

---

11. Sayfa
Bu süreçle ilgili olarak şu ilginç bilgiler verilmektedirOkyanuslardan her yıl 333.000 km³ su buharlaşmaktadır.Karaların yüzeyinden buharlaşan su miktarı ise 63.000 km³’tür.Bu suların hepsi yer yüzü ile atmosfer arasında hareket etmektedir.Ancak, 100.000 km³ su yağış olarak yeryüzüne dönmektedir. Geriye kalanhareketli suyun bir kısmı ya yeryüzüne gelirken yeniden buharlaşmakta, ya dakutuplarda katı halde bağlanıp kalmakta, veya yüzlerce metre yer kabuğuderinliklerinde birikmektedir.Yağışlarla bir yılda karalara gelen miktar ortalama olarak 660 mm, denizleredüşen de 340 mm olmak üzere dünyamız toplam ve yaklaşık olarak yılda 1000mm yağış almaktadır.Yağışların dünya üzerindeki dağılımı ekstrem derecede farklıdır. Örneğin,tropik yağmur ormanlarına yılda yaklaşık 10.000 mm üzerinde yağış düştüğühalde,çöllerin bir çoğu 25 mm’nin altında yağış almaktadır.

---

Sunum İçeriği