İşte Cevaplar
Cevap : Kısaca:
Tiyatro mimarisi dört bölüme ayrılır:
1. Theatron (oturma sıraları), orchestra (ortadaki koro için yuvarlak sahne)
2. Skene (dekorasyonun olduğu sahne binası)
3. Proskenion (sahne binası önündeki asıl oyunun gerçekleştiği,
4. Oyuncuların durduğu platform sahne).
Detay:
Antik Yunan tiyatroları çok büyük, üstü açık yapılardır ve taraçalı oturma yerleri için eğimli bayırlarda inşa edilmişlerdir. Drama'nın dinle yakın ilişkisinden dolayı tiyatrolar genellikle kutsal mekanlarda veya kutsal mekanların yanında bulunurlar.
Antik Yunan tiyatrosunun mimarisi üç ana bölümden oluşur: orkestra, skene ve seyircilerin oturduğu bölüm olan koilon veya theatron.
"Dans yeri" anlamına gelen orkestra, skene'nin önünde yer alan ve neredeyse dairesel bir yerdir. Orkestranın ortasında thymeli bulunur. Bu ilk zamanlarda bir sunak işlevi görüyordu ama sonraları korobaşının (koryphaios) üzerinde durduğu yer haline geldi. Atina'da yapılan bazı arkeolojik araştırmalar, bazı antik Yunan tiyatrolarında dikdörtgen orkestraların varlığına ilişkin bazı ipuçları veriyor ama orkestralar büyük çoğunlukla dairesel şekilde yapılıyorlardı. Ve bunun, dairenin doğaötesi güce sahip olduğu yolundaki diyonisyen kültle yakın bir ilgisi bulunuyordu. Orkestra özellikle ilkk zamanlarda oyunun sahnelendiği yerdi. Ama oyun alanı aşamalı bir şekilde orkestradan skene'nin ön kısmına (proscenio) kaydı.
Skene'nin oyuncular için bir ya da üç girişi bulunuyordu. Skene'nin izleyiciye bakan ve bir saray veya tapınak olarak dekore edilmiş olan yüzleri bir arkaplan olarak hizmet ediyordu. Sonraları skenografi geliştikçe üzerinde orman, askeri kamp gibi başka temalar bulunan boyalı paneller arkapaln olarak yerleştirilmeye başlandı.
Skene ve oturma yerleri arasında parodoi adı verilen, biri sağda ve biri solda olmak üzere iki giriş daha bulunuyordu. Bu girişlerden koro ve dışırıdan gelenler (yani saray veya tapınak dışından gelenler sahneye giriyorlardı. Eğer biri sağ parados'tan giriyorsa bu onun şehirden veya limandan geldiği anlamına geliyordu. Eğer sol parados'tan geliyorsa bu onun kırsal alandan veya başka bir ülkeden geldiğini imliyordu.
Skene, proscenio'nun hemen arkasında yer alan ve arkaplan işlevi gören boyalı panellerin(periaktoi) üzerine iliştirildiği arkaplandaki yapıdır. Antik Yunan tiyatrosunda korodan ayrı olarak aktörün ortaya çıkışı dramaya sahnelerin değiştiği yeni bir form kazandırdı. Bu şekilde, aktörün sahne aralarında dinlenebileceği ve kostümlerini değiştirebileceği ve çeşitli eşyaların saklandığı bir yere ihtiyaç duyuldu. Skene sözcüğü "çadır" veya "kulübe" anlamına gelir. Bu amaçla yapılan ilk yapıların ahşap gibi dayanıksız malzemelerden geçici bir yapı olarak inşa edildiği sanılıyor. Skene, Yunan tiyatrosunun dairesel yapısını kırmıştır. Skene zaman içerisinde büyük ölçüde değişime uğramıştır. Önceleri basit bir ahşap yapıyken sonraları bir dizi karmaşık taş yapıdan oluşmaya başlamış ve kalıcı hale gelmiştir.
Skene'nin arka duvarı boyunca logeion adı verilen dar ama yükseltilmiş bir platform bulunur. Burası sadece oyuncular için tasarlanmış bir yerdir. Bu şekilde oyuncular korodan ayrılmış olur. Bu yapı muhtemelen helenistik dönemde gelişmiştir. Çünkü klasik tiyatroda logeion yoktu ve oyun tümüyle orkestra üzerinde oynanıyordu.
Kalıcı skene'nin içerisinde oyun sırasında kullanılan çeşitli mekanizmalar bulunuyordu: a) tanrıların sahnede belirmesini sağlayan bir vinç olan eorema. b) sahnenin iki tarafına konan ve sahnenin arkaplanını değiştirmek üzere eksenleri üzerinde dönen iki sütun olan periactoi. c) üzerinde ölülerin cesetlerinin gösterildiği tekerlekli bir platform olan ekeclema. (Bir cinayet veya intihar hiçbir zaman seyircilerin önünde gösterilmiyordu.)
Koilon veya "görme yeri" anlamına gelen Theatron Yunan tiyatrosunda seyircilerin oturduğu bölümde. Buna şeklinden dolayı koilon adı verilmiştir. Biçim yarı-dairesel'dir ve merkezde yer alan orkestranın çevresinde inşa edilmiştir. Üst ve alt olmak üzere iki diazoma'ya bölünmüştür. Önceleri seyirciler orkestranın çevresinde otuyordu. Sonradan koilon inşa edilmeye başlandı. Merkez açılımlı, radyal merdivenler koilonu takoz biçimli bölümlere ayırıyor, bu şekilde seyircilerin giriş-çıkışlarını kolaylaştırıyordu.
M.Ö. 5. yüzyılda orkestra'nın dışında kalan bütün bölümler ahşaptan yapılıyor ve yerinden çıkarılabiliyordu. 5. yüzyılın sonlarında Yunanlılar eski ahşap konstrüksiyonları değiştirerek taştan yapılmış kalıcı skene'ler ve koilon'lar yapmaya başladılar.
Kapalı tiyatrolara odeia adı veriliyor ve buralarda müzik icra ediliyordu.
Not: Aşağıdaki resim Epidauros Tiyatrosu Yunan tiyatrolarının en güzellerinden ve günümüze kadar en iyi şekilde korunmuş olanlarından biridir. Bozulmamış olan orkestra yaklaşık 20 metre çapındadır. Ve bütün tiyatronun çapı 114 metredir. Alt bölümdeki 32 sıra oturma yeri yirmi sıra oturma yeri olan üst bölümden geniş birdiazoma ile ayrılır.
Diğer Cevaplara Gözat
Tiyatro mimarisi dört bölüme ayrılır:
1. Theatron (oturma sıraları), orchestra (ortadaki koro için yuvarlak sahne)
2. Skene (dekorasyonun olduğu sahne binası)
3. Proskenion (sahne binası önündeki asıl oyunun gerçekleştiği,
4. Oyuncuların durduğu platform sahne).
Detay:
Antik Yunan tiyatroları çok büyük, üstü açık yapılardır ve taraçalı oturma yerleri için eğimli bayırlarda inşa edilmişlerdir. Drama'nın dinle yakın ilişkisinden dolayı tiyatrolar genellikle kutsal mekanlarda veya kutsal mekanların yanında bulunurlar.
Antik Yunan tiyatrosunun mimarisi üç ana bölümden oluşur: orkestra, skene ve seyircilerin oturduğu bölüm olan koilon veya theatron.
"Dans yeri" anlamına gelen orkestra, skene'nin önünde yer alan ve neredeyse dairesel bir yerdir. Orkestranın ortasında thymeli bulunur. Bu ilk zamanlarda bir sunak işlevi görüyordu ama sonraları korobaşının (koryphaios) üzerinde durduğu yer haline geldi. Atina'da yapılan bazı arkeolojik araştırmalar, bazı antik Yunan tiyatrolarında dikdörtgen orkestraların varlığına ilişkin bazı ipuçları veriyor ama orkestralar büyük çoğunlukla dairesel şekilde yapılıyorlardı. Ve bunun, dairenin doğaötesi güce sahip olduğu yolundaki diyonisyen kültle yakın bir ilgisi bulunuyordu. Orkestra özellikle ilkk zamanlarda oyunun sahnelendiği yerdi. Ama oyun alanı aşamalı bir şekilde orkestradan skene'nin ön kısmına (proscenio) kaydı.
Skene'nin oyuncular için bir ya da üç girişi bulunuyordu. Skene'nin izleyiciye bakan ve bir saray veya tapınak olarak dekore edilmiş olan yüzleri bir arkaplan olarak hizmet ediyordu. Sonraları skenografi geliştikçe üzerinde orman, askeri kamp gibi başka temalar bulunan boyalı paneller arkapaln olarak yerleştirilmeye başlandı.
Skene ve oturma yerleri arasında parodoi adı verilen, biri sağda ve biri solda olmak üzere iki giriş daha bulunuyordu. Bu girişlerden koro ve dışırıdan gelenler (yani saray veya tapınak dışından gelenler sahneye giriyorlardı. Eğer biri sağ parados'tan giriyorsa bu onun şehirden veya limandan geldiği anlamına geliyordu. Eğer sol parados'tan geliyorsa bu onun kırsal alandan veya başka bir ülkeden geldiğini imliyordu.
Skene, proscenio'nun hemen arkasında yer alan ve arkaplan işlevi gören boyalı panellerin(periaktoi) üzerine iliştirildiği arkaplandaki yapıdır. Antik Yunan tiyatrosunda korodan ayrı olarak aktörün ortaya çıkışı dramaya sahnelerin değiştiği yeni bir form kazandırdı. Bu şekilde, aktörün sahne aralarında dinlenebileceği ve kostümlerini değiştirebileceği ve çeşitli eşyaların saklandığı bir yere ihtiyaç duyuldu. Skene sözcüğü "çadır" veya "kulübe" anlamına gelir. Bu amaçla yapılan ilk yapıların ahşap gibi dayanıksız malzemelerden geçici bir yapı olarak inşa edildiği sanılıyor. Skene, Yunan tiyatrosunun dairesel yapısını kırmıştır. Skene zaman içerisinde büyük ölçüde değişime uğramıştır. Önceleri basit bir ahşap yapıyken sonraları bir dizi karmaşık taş yapıdan oluşmaya başlamış ve kalıcı hale gelmiştir.
Skene'nin arka duvarı boyunca logeion adı verilen dar ama yükseltilmiş bir platform bulunur. Burası sadece oyuncular için tasarlanmış bir yerdir. Bu şekilde oyuncular korodan ayrılmış olur. Bu yapı muhtemelen helenistik dönemde gelişmiştir. Çünkü klasik tiyatroda logeion yoktu ve oyun tümüyle orkestra üzerinde oynanıyordu.
Kalıcı skene'nin içerisinde oyun sırasında kullanılan çeşitli mekanizmalar bulunuyordu: a) tanrıların sahnede belirmesini sağlayan bir vinç olan eorema. b) sahnenin iki tarafına konan ve sahnenin arkaplanını değiştirmek üzere eksenleri üzerinde dönen iki sütun olan periactoi. c) üzerinde ölülerin cesetlerinin gösterildiği tekerlekli bir platform olan ekeclema. (Bir cinayet veya intihar hiçbir zaman seyircilerin önünde gösterilmiyordu.)
Koilon veya "görme yeri" anlamına gelen Theatron Yunan tiyatrosunda seyircilerin oturduğu bölümde. Buna şeklinden dolayı koilon adı verilmiştir. Biçim yarı-dairesel'dir ve merkezde yer alan orkestranın çevresinde inşa edilmiştir. Üst ve alt olmak üzere iki diazoma'ya bölünmüştür. Önceleri seyirciler orkestranın çevresinde otuyordu. Sonradan koilon inşa edilmeye başlandı. Merkez açılımlı, radyal merdivenler koilonu takoz biçimli bölümlere ayırıyor, bu şekilde seyircilerin giriş-çıkışlarını kolaylaştırıyordu.
M.Ö. 5. yüzyılda orkestra'nın dışında kalan bütün bölümler ahşaptan yapılıyor ve yerinden çıkarılabiliyordu. 5. yüzyılın sonlarında Yunanlılar eski ahşap konstrüksiyonları değiştirerek taştan yapılmış kalıcı skene'ler ve koilon'lar yapmaya başladılar.
Kapalı tiyatrolara odeia adı veriliyor ve buralarda müzik icra ediliyordu.
Not: Aşağıdaki resim Epidauros Tiyatrosu Yunan tiyatrolarının en güzellerinden ve günümüze kadar en iyi şekilde korunmuş olanlarından biridir. Bozulmamış olan orkestra yaklaşık 20 metre çapındadır. Ve bütün tiyatronun çapı 114 metredir. Alt bölümdeki 32 sıra oturma yeri yirmi sıra oturma yeri olan üst bölümden geniş birdiazoma ile ayrılır.
Diğer Cevaplara Gözat
