-
1
1 Yeni Mesajın Var
yeni Sitemize hoş geldin. Sorularını bize sorabilir anında cevaplarını alabilir hemen bir sürü arkadaş edinebilirsin. Hadi hemen kayıt ol sorularının cevabını ve okulundaki arkadaşlarını bul. Ücretsiz Üye Ol
Download / İndir
Soruya Dön
Dosya : 31_arastirma_teknikleri.pptx Sunusu
İlgili Soru : Bilimsel araştırma yöntemleri nelerdir
Aşağıdan bu sunuya ön izleme yapabilir ve bilgisayarınıza indirebilirsiniz.
Önizleme:
Araştırma Teknikleri ve SeminerÖğr. Gör. Bülent TURAN
2. Sayfa
Genel çerçeveAraştırma Teknikleri ve Semineri;Araştırma yöntemlerindeki farklı anlayışları, yaygın olarak kullanılan araştırma tekniklerini, araştırma basamaklarını, veri toplama ve analizini, yorumunu, rapor yazma esaslarını, kaynakça ve dipnot gösterme tekniklerini kapsamaktadır.
3. Sayfa
Temel AmaçAraştırma sürecini (sorun belirleme, veri toplama, veri analizi ve sonuçları yorumlama) incelemek, belli başlı bilimsel araştırma yöntemlerini (deneysel yöntem, betimleme yöntemi, tarihi yöntem vb.) gözden geçirmek ve belirli bir konu hakkında araştırma yapabilmek için gereken literatür bulma, veri toplama, verileri değerlendirme ve rapor yazma tekniklerini anlatmaktır.
4. Sayfa
Araştırma yapılacak konuda, amacı ortaya tam koyabilmek, çalışmanın önemini vurgulamak, Bilimsel araştırma teknikleri doğrultusunda, seçilen konu üzerinde araştırma yaparak, değişik kaynaklardan veri toplamak ve elde edilen verileri doğru olarak analiz edebilmek.
5. Sayfa
Seçtiği konuyla ilgili kaynak taraması yapabilmek 1. Konuyla ilgili kaynak eser ve kişileri belirleyip yazma 2. Kaynak taraması için uygun bir plân hazırlama 3. Kütüphane çalışmalarında katalog kullanma 4. Yararlandığı kaynak ve kişilerden elde ettiği bilgileri not ve fişlere yazma 5. Basın yayın organlarını takip ederek konuya ilişkin bilgileri toplama6- Internet’ten araştırma yapma
6. Sayfa
Araştırma konusuna uygun amaç, önem, varsayım, sınırlılık ve tanımları yazabilmek 1. Araştırma konusuna uygun olarak araştırmanın amacını yazma 2. Araştırma konusuna göre araştırmanın önemini yazma 3. Araştırmanın dayandığı temelleri yazma 4. Araştırma konusunun sınırlılıklarını yazma 5. Araştırma konusuna uygun tanımları yazma
7. Sayfa
Araştırma verileri üzerinde temel istatistiksel işlemler ve çözümlemeler yapabilmek 1. Elde ettiği verileri amacına uygun olarak sınıflayıp yazma 2.Sınıflandırdığı veriler üzerinde gerekli olan istatistiksel işlemleri yapma 3. Verileri tablo halinde gösterme 4. Sonuçları kontrol etme
8. Sayfa
Bulguların yorumlanması ile ilgili özellikleri açıklayabilmek 1. Bulguların nasıl yorumlanacağını yazma 2. Yorumlamada dikkat edilmesi gereken özellikleri yazma 3. Bulguların yorumlanmasını örnek vererek açıklama Araştırmada elde ettiği bulguları yorumlayabilmek 1. İstatistiksel tekniklerle elde ettiği bulguları yazma 2. Bulgular doğrultusunda yorumunu yazma 3. Yaptığı yorumun doğruluğunu tabloya göre kontrol ederek yazma
9. Sayfa
Araştırma sonucuna göre öneriler geliştirebilmek 1.Araştırma sonuçlarına dayalı olarak gerçekleştirilebilecek öneriler yazma 2. Bu önerileri önemine göre sıralayıp yazma Yaptığı araştırmayla ilgili özet yazabilmek 1. Araştırmanın tüm aşamalarını özetleyerek yazma 2. Yazdığı özeti, araştırmanın ilgili bölümüne yerleştirme
10. Sayfa
Bir araştırma iki evreden oluşur. Araştırma Teknikleri (Araştırmanın Amacı ve Önemi, Veri Toplama Teknikleri)Araştırma Teknikleri (Rapor Yazma Teknikleri)
11. Sayfa
Bilme, öğrenme süreci ve işleminin konusu ya da nesne ve olaylara yüklemler vererek varılan yargı.Bilgi Nedir?
12. Sayfa
Bilgi ile ilgili başka tanımlamalar: Halihazırda bildiğimiz şey Halihazırda bildiğimizi sandığımız şey
13. Sayfa
Araştırma, BilimAlternatifler• otorite• gelenekler• sağduyu• medya araçları• kişisel deneyimlerBilgi edinme yolları
14. Sayfa
Otorite• kaynaktan alınan bilgileri doğru kabul ettiğinizde bilgi kaynağı : otorite• karar vermede otorite’yi kullanmanınavantajları:dezavantajları:–çabuk–otorite ?–basit–doğruluk ?–ucuz–yanlış yönlendirme ?Bilgi edinme yolları
15. Sayfa
Gelenekler• gelenekler mesleki güçlükler, kararlar için yararlı mıdır?• önyargılar içerir, zamanla geçerliklerini yitirebilirBilgi edinme yolları
16. Sayfa
Sağduyu• herkesin inandığı ve anlamlı (mantıklı) gelen bir şeye inanmak karar vermede sağduyudan yararlanmak• günlük yaşamda yararlı ama genelde– çelişkili fikirler – hatalar – yanlış bilgiler – önyargılariçerirBilgi edinme yolları
17. Sayfa
Medya Araçları• toplum ve dünyadan bilgi alma• olaylar ve kişileri tanımaManipüle edilebilir / güvenmek zorBilgi edinme yolları
18. Sayfa
Kişisel Deneyimler• “görmek inanmaktır”• yaşadıklarımız, deneyimlerimiz• yanlış sonuçlar– gereğinden fazla genelleştirme– seçici gözlem – gözlemi erken sonlandırma – hale etkisi (Bir özellikten genel yargı çıkarma)Bilgi edinme yolları
19. Sayfa
BilimEvrenin veya olayların bir bölümünü konu olarak seçen, deneye dayanan yöntemler ve gerçeklikten yararlanarak sonuç çıkarmaya çalışan düzenli bilgi, ilim.TDKGözlem ve gözleme dayalı akıl yürütme yoluyla dünyaya ilişkin olguları birbirine bağlayan yasaları bulma çabasıdır. Bertrand Russell
20. Sayfa
Bilimsel BilgiBilimsel bilgi , bilimsel metotlarla elde edilen bilgi türüdür.Bilimsel yöntemler akıl deney ve gözlemlere dayanmaktadır. Bir bilginin bilimsel olabilmesi için yöntemsel olması gerekir. Bilimsel bilgi objektif, sistemli, tutarlı ve eleştiriye açık bilgidir.
21. Sayfa
Bilimsel bilgiyi büyü, fal, edebiyat ya da sanat gibi bilgi türlerinden ayıran temel özellik bilimsel bilginin konusunun ampirik (görgül) ve nesnel gerçeklik olmasıdır. Görgüllük bilginin konusunu oluşturan olay ya da nesnelerin gözlemlenebilir olması anlamına gelir.
22. Sayfa
Bilimsel YöntemBilimsel bilgi üretme yoluBilimin süreç yönü bilim topluluğunun kullandığı– fikirler – kurallar – teknikler – yaklaşımlara karşılık gelen bir terim(Neuman, 1997)
23. Sayfa
AraştırmaBilimsel yöntemi kullanarak bilimsel bilgi elde etmekBilimsel yöntem uygulaması
24. Sayfa
Araştırmanın amaçlarıOlayların tanımlanması,sınıflanmasıOlaylar arasındaki ilişkileri bulmakOlayları anlamak ve açıklamakOlayların önceden tahmin edilmesiOlayların kontrolüİlişkilerin içindeki sebepleri incelemek
25. Sayfa
Araştırmanın özellikleriAraştırma problem çözmeyi amaçlarProblemlere güvenilir çözümler bulmalıdırGözlenebilir, ölçülebilir verilere dayalı olmalıdırYapılan gözlem ve tanımlar doğru olmalıdırYapılan araştırmada kişisel yanlılık yok edilmelidir. Araştırmalar kayıt altına alınmalıdır.
26. Sayfa
İyi bir araştırma konusunun özellikleriAraştırılabilir olmak (Somut): Konu hakkında veri toplanabilmeli ve toplanan veriler analiz edilebilmelidir. İşyerinde uyuşturucu kullanımı ya da işletmelerin stratejileri, finansal durumları, üst yönetimin kararları, özel hayat ve aile içi ilişkiler vb gibi konularda araştırılabilirlik sıkıntısı olduğundan iyi bir konu değildir.Uygulama veya kuramsal anlamlılık: Ya piyasadaki işletmelerin sorunlarına çözüm olacak ya da bir teorideki boşluğu doldurmaya yarayacak olmalıdır.Özgünlük: Yeni bir şey ortaya koyan çalışmalardır.Kişisel yetenek ve imkanlara uygundur.Değerlendirme heyetinin beklentileriyle uyum: Eğer araştırma üniversite gibi bir eğitimin parçası ise değerlendiricilerin ya da jüri’nin beklentilerini karşılamalıdır.
27. Sayfa
Bilimsel araştırmada verilen bir araştırma konusunu;Bilimsel araştırma yöntemlerine uygun olarak yürütebilmek, Araştırma sonucuna uygun çözüm önerileri geliştirebilmek, Araştırma konusuna ait çözüm önerilerini analiz edebilmek, Bilimsel kurallara uygun olarak rapor edebilmek, Araştırma konusuna uygun amaç, önem, varsayım, sınırlılık ve tanımları yazabilmek, Araştırma amacına uygun veri toplama aracını uygulayabilmek, Araştırma verileri üzerinde temel istatistiksel işlemler ve çözümlemeler yapabilmek,
28. Sayfa
Bulguların yorumlanması ile ilgili özellikleri açıklayabilmek, Araştırmada elde edilen bulguları yorumlayabilmek, Araştırma sonucuna göre öneriler geliştirebilmek, Yapılan araştırmayla ilgili özet yazabilmek, Araştırma raporunun yazımında dikkat edilmesi gereken kuralları açıklayabilmek, Kurallarına uygun olarak raporlaştırabilmek,gerekmektedir. Bilimsel araştırmada verilen bir araştırma konusunu;
29. Sayfa
Araştırmacıyı güdüleyen motiflerMerakProblem Eldeki verilerTeknik olanaklar: ekipman, malzemeEkonomik kaynakGüncel yaklaşımlar
30. Sayfa
Araştırmada Veri ToplamaBelgesel tarama (kütüphane)GözlemGörüşmeYazışmaInternet
31. Sayfa
görüşmeönceden belirlenmiş, ciddi bir amaç için yapılan, soru sorma ve yanıtlama tarzına dayalı karşılıklı ve etkileşimli bir iletişim süreci
32. Sayfa
• Sıkı yapılandırılmışherkese önceden belirlenen aynı sorular• Gevşek yapılandırılmışbazı açık uçlu sorular vardır bazı konularda derinleşilir• Yapılandırılmamışsorular serbest, istenilen konuda derinleşilir, yanıtlar yönlendiricidir
33. Sayfa
Olumlu• Esneklik• Yanıt oranı• Sözel olmayan davranış• Ortam üzerindeki kontrol• Soruların sırası• Anlık tepki• Veri kaynağının onaylanması• Tamlık• Derinlemesine bilgiOlumsuz• Maliyet• Zaman• Olası yanlılık• Kayıtlı ve yazılı bilgileri kullanamama• Zaman ayırma güçlüğü• Gizliliğin kaybı• Soru standardının olmayışı• Bireylere ulaşmada güçlük
34. Sayfa
GözlemHerhangi bir ortam ya da kurumda oluşan davranışı ayrıntılı olarak tanımlamak amacıyla kullanılan bir yöntemdir•ayrıntılı •kapsamlı •zamana yayılmışr
35. Sayfa
Gözlem türleri2 boyutu var• gözlem ortamı– doğal – yapay• araştırmacının yapısal kararları– Yapılandırılmış – yapılandırılmamış
36. Sayfa
gözlem türleriOrtamın kendisiyle ilgili yapıOrtama ilişkin yapıDoğal ortam (Alan çalışması)Yapay ortam (Laboratuvar çalışması)yapılandıırılmamışTür 1: Tamamen yapılandıırılmamış alan çalışması (araştırmacının katıldığı)Tür 3: Yapılandırılmamış labaratuvar çalışması (araştırmacının dışarıda kaldığı)yapılandırılmışTür 2: Yaplandırılmış alan çalışması (araştırmacının dışarıda kaldığı)Tür 4: Tamamen : yaplandırılmış labaratuvar gözlemi (araştırmacının dışarıda kaldığı)
37. Sayfa
Gözlemle veri toplama teknikleri• yazılı tasvirler• video kayıtları• fotoğraf ve malzemeler• yazılı kaynaklar
38. Sayfa
Güçlü yanlarısözel olmayan davranışoğal çevreuzun süreli analizZayıf yönlerikontrolün olmamasısayısallaştırma güçlüğüörneklem küçüklüğüalana giriş güçlüğügizliliğin ortadan kalkması
39. Sayfa
doküman incelemearaştırılması hedeflenen olgu ya da olgular hakkında bilgi içeren yazılı materyallerin analizini kapsarDiğer dokümanlar• film• video• fotoğraf
40. Sayfa
Olumlu• kolay ulaşılamayacak özneler• tepkisellik olmaması• uzun süreli analiz• örneklem büyüklüğü• bireysellik ve özgünlük• görece düşük maliyet• nitelikOlumsuzolası yanlılık• seçilmişlik• eksiklik ulaşılabilirlik• örneklem yanlılığısınırlı sözel olmayan davranışstandart format yokluğukodlama zorluğu
41. Sayfa
Başlıca iki araştırma metodolojisi (Yöntem bilimi) vardırNiceliksel araştırma Kantitatif (quantitative research)Niteliksel araştırma Kalitatif (qualitative research)
42. Sayfa
Nitel araştırma Niçin? Nasıl? Ne şekilde sorularına yanıt arar.Nicel araştırma Ne kadar? Ne miktarda? Ne kadar sık, Ne kadar yaygın? sorularına yanıt arar.
43. Sayfa
Bilimsel Araştırmada Temel KavramlarHipotezDeğişkenTümdengelim ve Tümevarım
44. Sayfa
Hipotez (Denence)Değişkenler arasındaki ilişkileri belirten, test edilebilir önermelerdir (ifadelerdir). Sıfır Hipotezi (H0): İki değişken arasında önemli bir ilişki bulunmadığını ya da gruplar arasında önemli bir farkın bulunmadığını belirten hipotezdir. (Birbirinden önemli derecede farklı değildir)H0:Adidas ve Nike marka ayakkabıların ortalama dayanma süreleri birbirine eşittir.
45. Sayfa
Alternatif Hipotez: İki değişken arasında önemli bir ilişki bulunduğunu ya da gruplar arasında önemli bir fark olduğunu belirten hipotezlerdir.“Adidas marka ayakkabıların ortalama dayanma süresi NIKE marka ayakkabılara göre daha yüksektir”“Eğerli” Hipotez: “Eğer çalışanlar sağlıklı ise daha az hasta olurlar” Yön belirten hipotez: “İşte karşılaşılan stres yüksek olursa çalışanların iş tatmini daha düşük olur”“Kadınlar erkeklere göre daha kolay motive olurlar”Yön belirtmeyen hipotez: “Çalışanların yaş düzeyleri il iş tatmin düzeyleri arasında önemli bir ilişki vardır”“Amerikalı ve Asyalı çalışanlar arasında iş etik değerleri bakımında bir farklılık vardır”
46. Sayfa
İyi bir hipotezin özellikleriKuramsal bir temele dayanmalıdırBilinenlerle ciddi çelişkisinin olmaması gerekirDeğişkenler arasındaki ilişkiyi tanımlamalıdırTest edilebilir olmalıdır
47. Sayfa
Değişken Herhangi bir olgu ya da şeye ait, birden çok değer alabilen bir özellik veya kavram demektir. DeğişkenlerBağımsız değişkenAraştırma problemini ve kişi özellikleri etkileyen, değişmez çevre Bağımlı değişkenBağımsız değişkenin etkisinin araştırıldığı, ona göre değişen özelliklerAra değişken Gözlenebilir değişkenlerin gerisinde kalan değişkenler
48. Sayfa
Tümdengelim - Tümevarım. Tekil olaylardan yola çıkarak bir genellemeye ulaşma yaklaşımına TÜMEVARIM yaklaşımı denir.Doğru kabul edilen bir genellemeden (teoriden) yola çıkarak tekil olayların alacağı şeklin kararlaştırıldığı yaklaşım TÜMEVARIM yaklaşımıdır.
49. Sayfa
Araştırma Sürecinin AşamalarıGüçlüğün seçilmesi,Problemin tanımlanması Probleme ilişkin olası çözümlerin ortaya konulması (denenceler) Verilerin toplanması – Kaynak TaramasıVerilerin çözümlenmesi Sonuç,yargı ve raporlaştırma
50. Sayfa
ARAŞTIRMA SÜRECİ
51. Sayfa
ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ:RAPOR YAZMA TEKNİKLERİ
52. Sayfa
I- Araştırma raporunun yazılmasında temel kurallar1-Bilimsel kurallar2-İçerik ile ilgili kurallar a-Alıntıların kullanılması b-Dipnotların yazılması -Kaynak belirtme amaçlı dipnot -Ek bilgi verme amaçlı dipnot
53. Sayfa
II-Araştırma raporunun yazılması 1-Ön bölüma-Başlık sayfasıb-Önsözc-içindekilerd-Listeler
54. Sayfa
2-Ana bölüm/MetinÖzeta-Giriş -Problem -Amaç -Önem -Sınırlılıklar -Tanımlarb-Kaynak araştırması c-Materyal ve yöntem -Evren ve örneklem -Araştırma modeli -Veriler ve toplanması -Verilerin işlenmesid-Araştırma sonuçları e-Tartışmaf-Sonuçg-Öneriler
55. Sayfa
3-Arka bölüma-Eklerb-Kaynaklar listesi
56. Sayfa
ARAŞTIRMALARDA KAYNAK GÖSTERME TEKNİKLERİ
57. Sayfa
Alıntı Yapılırken Dikkat Edilecek HususlarKaynak Göstermenin Zorunlu Olduğu/Olmadığı DurumlarMetin İçerisinde Kaynak Gösterme Kaynakça Listesini Sıralama veya GruplamaKaynakça Gösterme Yöntemleri
58. Sayfa
GİRİŞNiçin kaynak gösterilmeli?Başkalarının emeğine saygıAtıfta bulunacak diğer araştırmacıları yanlış yönlendirmemeYasal zorunluluklar
59. Sayfa
ALINTI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR Doğrudan AlıntılarKelimesi kelimesine aynen yapılan alıntılardır ve çift tırnak ( “......” ) işareti içerisine metin yazılır.Örnek: Yıldırım (1966, 21)’a göre, hipotez “araştırmacıya bir nevi ışık tutma niteliği taşıyorsa değerli sayılmalıdır.” Dolaylı AlıntılarAlıntı yapılan metin eğer birebir kaynakla aynı değilse, yazar kendi cümleleriyle ifade ediyorsa, alıntı yapılan kısım tırnak içine alınmaz ya da sıkıştırılmış paragraf gibi özel biçimler kullanılmaz; ancak kaynak göstermek zorunludur.
60. Sayfa
KAYNAK GÖSTERMENİN ZORUNLU OLDUĞU DURUMLARBaşkasının eserinden bir aktarma yapılmış ise,Başkasının bulduğu yöntem, sonuç veya amaçtan faydalanılmış ise,Başkasının eserinden rakam, katsayı, şekil, grafik, resim vb. alınarak kullanılmış ise,Az veya çok başkasının eserinden esinlenilmiş ise,Yukarıdakilerin dışında başkasının eserinden doğrudan ve dolaylı olarak faydalanılmış ise yararlanılan kaynakların bildirilmesi zorunludur.
61. Sayfa
KAYNAK GÖSTERMEYİ GEREKTİRMEYEN DURUMLARGenel kurallar, prensipler veya uygulamalar konusunda kaynak göstermeye gerek yoktur. Örneğin, “yardımseverlik bir erdemdir” ifadesinde kaynak göstermeye gerek yoktur. Herkesin bildiği, açık ve seçik olarak fark edilen bilgiler için kaynak göstermeye gerek yoktur. Örneğin, “Almanya Avrupa Birliğinin en güçlü ekonomisine sahip ülkelerinden biridir” ifadesinde kaynak göstermeye gerek yoktur.
62. Sayfa
KAYNAK NEREDE GÖSTERİLİR?DİPNOTU şeklinde aynı sayfanın sonundaCümle içerisinde veya cümle sonundaKitap veya makalenin sonunda Bölüm sonlarında Kaynakça ListesiKitap veya makalenin sonunda Kaynakça Listesi Bu alternatiflerden bir veya bir kaçı yazının yayınlanacağı derginin veya kitabın yayın politikalarına; veya ödevlerde ise öğretmenin tercihleri doğrultusunda yapılır.
63. Sayfa
METİN İÇERİSİNDE KAYNAK GÖSTERME ŞEKİLLERİDipnotu YöntemiSoyadı, Tarih ve Sayfa YöntemiSoyadı ve Tarih YöntemiNumaralama Yöntemi
64. Sayfa
Dipnotu Halinde Kaynak Gösterme YöntemiDipnotu halinde kaynak gösterirken, ilgili kısma veya cümle sonuna parantez içerisinde bir rakam yazılır ve aşağıda sayfanın en altına çizgi ile ayrılmış bölgeye metinde verilen numaranın aynısı eklenerek yazarın soyadı, adı, kitap/makale başlığı, yayıncı, yayın yeri, yayın tarihi ve sayfa numarası gibi tüm bilgiler verilir1. Örnek: [1] Arıkan, Rauf, (2005), Araştırma Teknikleri ve Rapor Hazırlama, Asil Yayın Dağıtım, 5. Baskı, Ankara.
65. Sayfa
Soyadı, Tarih ve Sayfa YöntemiÖrnek: Hipotez “araştırmacıya bir nevi ışık tutma niteliği taşıyorsa değerli sayılmalıdır” (Yıldırım,1966,21). Soyadı ve Tarih YöntemiÖrnek: Hipotez “araştırmacıya bir nevi ışık tutma niteliği taşıyorsa değerli sayılmalıdır” (Yıldırım,1966). Numaralama YöntemiÖrnek: Anket sorularının düzenlenmesinde soru sayısı kadar soru sırası da önemlidir (34)
66. Sayfa
KAYNAKÇA LİSTESİNİ SIRALAMA VEYA GRUPLAMA Yazarın Soyadına Göre Sıralama Kaynak Türlerine Göre Sıralama (Kitaplar, Dergiler, Tezler vb. şeklinde)
67. Sayfa
KAYNAKÇA LİSTESİNerede yer alır? Yazının metin kısmından hemen sonra Ekler kısmından hemen önce yer alır.Kaynağın türüne göre bir gösterim şekli vardır. Ancak bazı yayıncı kuruluşlar Kaynakça Listesinde ayrı bir gösterim şekli isteyebilir.
68. Sayfa
Hazırladığınız çalışmalarda bilgiyi nereden aldığınızı mutlaka yazınız.Bu şekilde davranmanız, ödevinizin değerini azaltmayacak, tam tersine ödevinizi daha da değerli kılacaktır.
69. Sayfa
Bu sununun hazırlanmasında yararlanılan kaynaklar;Prof. Dr. Remzi ALTUNIŞIK ve ark. “Sosyal Bilimlerde Araştırma Teknikleri”Doç.Dr. Kazım DEVELİOĞLU, Ders Notları Yard. Doç. Dr. Ayşe Hilal BATI, Ders SunularıYrd. Doç. Dr. Serkan HAZAR, Ders Sunuları,Dr. Nejla CAN GÜLER, Ders Sunuları
İndir : 31_arastirma_teknikleri.pptx
Sunum İçeriği
1. SayfaAraştırma Teknikleri ve SeminerÖğr. Gör. Bülent TURAN
2. Sayfa
Genel çerçeveAraştırma Teknikleri ve Semineri;Araştırma yöntemlerindeki farklı anlayışları, yaygın olarak kullanılan araştırma tekniklerini, araştırma basamaklarını, veri toplama ve analizini, yorumunu, rapor yazma esaslarını, kaynakça ve dipnot gösterme tekniklerini kapsamaktadır.
3. Sayfa
Temel AmaçAraştırma sürecini (sorun belirleme, veri toplama, veri analizi ve sonuçları yorumlama) incelemek, belli başlı bilimsel araştırma yöntemlerini (deneysel yöntem, betimleme yöntemi, tarihi yöntem vb.) gözden geçirmek ve belirli bir konu hakkında araştırma yapabilmek için gereken literatür bulma, veri toplama, verileri değerlendirme ve rapor yazma tekniklerini anlatmaktır.
4. Sayfa
Araştırma yapılacak konuda, amacı ortaya tam koyabilmek, çalışmanın önemini vurgulamak, Bilimsel araştırma teknikleri doğrultusunda, seçilen konu üzerinde araştırma yaparak, değişik kaynaklardan veri toplamak ve elde edilen verileri doğru olarak analiz edebilmek.
5. Sayfa
Seçtiği konuyla ilgili kaynak taraması yapabilmek 1. Konuyla ilgili kaynak eser ve kişileri belirleyip yazma 2. Kaynak taraması için uygun bir plân hazırlama 3. Kütüphane çalışmalarında katalog kullanma 4. Yararlandığı kaynak ve kişilerden elde ettiği bilgileri not ve fişlere yazma 5. Basın yayın organlarını takip ederek konuya ilişkin bilgileri toplama6- Internet’ten araştırma yapma
6. Sayfa
Araştırma konusuna uygun amaç, önem, varsayım, sınırlılık ve tanımları yazabilmek 1. Araştırma konusuna uygun olarak araştırmanın amacını yazma 2. Araştırma konusuna göre araştırmanın önemini yazma 3. Araştırmanın dayandığı temelleri yazma 4. Araştırma konusunun sınırlılıklarını yazma 5. Araştırma konusuna uygun tanımları yazma
7. Sayfa
Araştırma verileri üzerinde temel istatistiksel işlemler ve çözümlemeler yapabilmek 1. Elde ettiği verileri amacına uygun olarak sınıflayıp yazma 2.Sınıflandırdığı veriler üzerinde gerekli olan istatistiksel işlemleri yapma 3. Verileri tablo halinde gösterme 4. Sonuçları kontrol etme
8. Sayfa
Bulguların yorumlanması ile ilgili özellikleri açıklayabilmek 1. Bulguların nasıl yorumlanacağını yazma 2. Yorumlamada dikkat edilmesi gereken özellikleri yazma 3. Bulguların yorumlanmasını örnek vererek açıklama Araştırmada elde ettiği bulguları yorumlayabilmek 1. İstatistiksel tekniklerle elde ettiği bulguları yazma 2. Bulgular doğrultusunda yorumunu yazma 3. Yaptığı yorumun doğruluğunu tabloya göre kontrol ederek yazma
9. Sayfa
Araştırma sonucuna göre öneriler geliştirebilmek 1.Araştırma sonuçlarına dayalı olarak gerçekleştirilebilecek öneriler yazma 2. Bu önerileri önemine göre sıralayıp yazma Yaptığı araştırmayla ilgili özet yazabilmek 1. Araştırmanın tüm aşamalarını özetleyerek yazma 2. Yazdığı özeti, araştırmanın ilgili bölümüne yerleştirme
10. Sayfa
Bir araştırma iki evreden oluşur. Araştırma Teknikleri (Araştırmanın Amacı ve Önemi, Veri Toplama Teknikleri)Araştırma Teknikleri (Rapor Yazma Teknikleri)
11. Sayfa
Bilme, öğrenme süreci ve işleminin konusu ya da nesne ve olaylara yüklemler vererek varılan yargı.Bilgi Nedir?
12. Sayfa
Bilgi ile ilgili başka tanımlamalar: Halihazırda bildiğimiz şey Halihazırda bildiğimizi sandığımız şey
13. Sayfa
Araştırma, BilimAlternatifler• otorite• gelenekler• sağduyu• medya araçları• kişisel deneyimlerBilgi edinme yolları
14. Sayfa
Otorite• kaynaktan alınan bilgileri doğru kabul ettiğinizde bilgi kaynağı : otorite• karar vermede otorite’yi kullanmanınavantajları:dezavantajları:–çabuk–otorite ?–basit–doğruluk ?–ucuz–yanlış yönlendirme ?Bilgi edinme yolları
15. Sayfa
Gelenekler• gelenekler mesleki güçlükler, kararlar için yararlı mıdır?• önyargılar içerir, zamanla geçerliklerini yitirebilirBilgi edinme yolları
16. Sayfa
Sağduyu• herkesin inandığı ve anlamlı (mantıklı) gelen bir şeye inanmak karar vermede sağduyudan yararlanmak• günlük yaşamda yararlı ama genelde– çelişkili fikirler – hatalar – yanlış bilgiler – önyargılariçerirBilgi edinme yolları
17. Sayfa
Medya Araçları• toplum ve dünyadan bilgi alma• olaylar ve kişileri tanımaManipüle edilebilir / güvenmek zorBilgi edinme yolları
18. Sayfa
Kişisel Deneyimler• “görmek inanmaktır”• yaşadıklarımız, deneyimlerimiz• yanlış sonuçlar– gereğinden fazla genelleştirme– seçici gözlem – gözlemi erken sonlandırma – hale etkisi (Bir özellikten genel yargı çıkarma)Bilgi edinme yolları
19. Sayfa
BilimEvrenin veya olayların bir bölümünü konu olarak seçen, deneye dayanan yöntemler ve gerçeklikten yararlanarak sonuç çıkarmaya çalışan düzenli bilgi, ilim.TDKGözlem ve gözleme dayalı akıl yürütme yoluyla dünyaya ilişkin olguları birbirine bağlayan yasaları bulma çabasıdır. Bertrand Russell
20. Sayfa
Bilimsel BilgiBilimsel bilgi , bilimsel metotlarla elde edilen bilgi türüdür.Bilimsel yöntemler akıl deney ve gözlemlere dayanmaktadır. Bir bilginin bilimsel olabilmesi için yöntemsel olması gerekir. Bilimsel bilgi objektif, sistemli, tutarlı ve eleştiriye açık bilgidir.
21. Sayfa
Bilimsel bilgiyi büyü, fal, edebiyat ya da sanat gibi bilgi türlerinden ayıran temel özellik bilimsel bilginin konusunun ampirik (görgül) ve nesnel gerçeklik olmasıdır. Görgüllük bilginin konusunu oluşturan olay ya da nesnelerin gözlemlenebilir olması anlamına gelir.
22. Sayfa
Bilimsel YöntemBilimsel bilgi üretme yoluBilimin süreç yönü bilim topluluğunun kullandığı– fikirler – kurallar – teknikler – yaklaşımlara karşılık gelen bir terim(Neuman, 1997)
23. Sayfa
AraştırmaBilimsel yöntemi kullanarak bilimsel bilgi elde etmekBilimsel yöntem uygulaması
24. Sayfa
Araştırmanın amaçlarıOlayların tanımlanması,sınıflanmasıOlaylar arasındaki ilişkileri bulmakOlayları anlamak ve açıklamakOlayların önceden tahmin edilmesiOlayların kontrolüİlişkilerin içindeki sebepleri incelemek
25. Sayfa
Araştırmanın özellikleriAraştırma problem çözmeyi amaçlarProblemlere güvenilir çözümler bulmalıdırGözlenebilir, ölçülebilir verilere dayalı olmalıdırYapılan gözlem ve tanımlar doğru olmalıdırYapılan araştırmada kişisel yanlılık yok edilmelidir. Araştırmalar kayıt altına alınmalıdır.
26. Sayfa
İyi bir araştırma konusunun özellikleriAraştırılabilir olmak (Somut): Konu hakkında veri toplanabilmeli ve toplanan veriler analiz edilebilmelidir. İşyerinde uyuşturucu kullanımı ya da işletmelerin stratejileri, finansal durumları, üst yönetimin kararları, özel hayat ve aile içi ilişkiler vb gibi konularda araştırılabilirlik sıkıntısı olduğundan iyi bir konu değildir.Uygulama veya kuramsal anlamlılık: Ya piyasadaki işletmelerin sorunlarına çözüm olacak ya da bir teorideki boşluğu doldurmaya yarayacak olmalıdır.Özgünlük: Yeni bir şey ortaya koyan çalışmalardır.Kişisel yetenek ve imkanlara uygundur.Değerlendirme heyetinin beklentileriyle uyum: Eğer araştırma üniversite gibi bir eğitimin parçası ise değerlendiricilerin ya da jüri’nin beklentilerini karşılamalıdır.
27. Sayfa
Bilimsel araştırmada verilen bir araştırma konusunu;Bilimsel araştırma yöntemlerine uygun olarak yürütebilmek, Araştırma sonucuna uygun çözüm önerileri geliştirebilmek, Araştırma konusuna ait çözüm önerilerini analiz edebilmek, Bilimsel kurallara uygun olarak rapor edebilmek, Araştırma konusuna uygun amaç, önem, varsayım, sınırlılık ve tanımları yazabilmek, Araştırma amacına uygun veri toplama aracını uygulayabilmek, Araştırma verileri üzerinde temel istatistiksel işlemler ve çözümlemeler yapabilmek,
28. Sayfa
Bulguların yorumlanması ile ilgili özellikleri açıklayabilmek, Araştırmada elde edilen bulguları yorumlayabilmek, Araştırma sonucuna göre öneriler geliştirebilmek, Yapılan araştırmayla ilgili özet yazabilmek, Araştırma raporunun yazımında dikkat edilmesi gereken kuralları açıklayabilmek, Kurallarına uygun olarak raporlaştırabilmek,gerekmektedir. Bilimsel araştırmada verilen bir araştırma konusunu;
29. Sayfa
Araştırmacıyı güdüleyen motiflerMerakProblem Eldeki verilerTeknik olanaklar: ekipman, malzemeEkonomik kaynakGüncel yaklaşımlar
30. Sayfa
Araştırmada Veri ToplamaBelgesel tarama (kütüphane)GözlemGörüşmeYazışmaInternet
31. Sayfa
görüşmeönceden belirlenmiş, ciddi bir amaç için yapılan, soru sorma ve yanıtlama tarzına dayalı karşılıklı ve etkileşimli bir iletişim süreci
32. Sayfa
• Sıkı yapılandırılmışherkese önceden belirlenen aynı sorular• Gevşek yapılandırılmışbazı açık uçlu sorular vardır bazı konularda derinleşilir• Yapılandırılmamışsorular serbest, istenilen konuda derinleşilir, yanıtlar yönlendiricidir
33. Sayfa
Olumlu• Esneklik• Yanıt oranı• Sözel olmayan davranış• Ortam üzerindeki kontrol• Soruların sırası• Anlık tepki• Veri kaynağının onaylanması• Tamlık• Derinlemesine bilgiOlumsuz• Maliyet• Zaman• Olası yanlılık• Kayıtlı ve yazılı bilgileri kullanamama• Zaman ayırma güçlüğü• Gizliliğin kaybı• Soru standardının olmayışı• Bireylere ulaşmada güçlük
34. Sayfa
GözlemHerhangi bir ortam ya da kurumda oluşan davranışı ayrıntılı olarak tanımlamak amacıyla kullanılan bir yöntemdir•ayrıntılı •kapsamlı •zamana yayılmışr
35. Sayfa
Gözlem türleri2 boyutu var• gözlem ortamı– doğal – yapay• araştırmacının yapısal kararları– Yapılandırılmış – yapılandırılmamış
36. Sayfa
gözlem türleriOrtamın kendisiyle ilgili yapıOrtama ilişkin yapıDoğal ortam (Alan çalışması)Yapay ortam (Laboratuvar çalışması)yapılandıırılmamışTür 1: Tamamen yapılandıırılmamış alan çalışması (araştırmacının katıldığı)Tür 3: Yapılandırılmamış labaratuvar çalışması (araştırmacının dışarıda kaldığı)yapılandırılmışTür 2: Yaplandırılmış alan çalışması (araştırmacının dışarıda kaldığı)Tür 4: Tamamen : yaplandırılmış labaratuvar gözlemi (araştırmacının dışarıda kaldığı)
37. Sayfa
Gözlemle veri toplama teknikleri• yazılı tasvirler• video kayıtları• fotoğraf ve malzemeler• yazılı kaynaklar
38. Sayfa
Güçlü yanlarısözel olmayan davranışoğal çevreuzun süreli analizZayıf yönlerikontrolün olmamasısayısallaştırma güçlüğüörneklem küçüklüğüalana giriş güçlüğügizliliğin ortadan kalkması
39. Sayfa
doküman incelemearaştırılması hedeflenen olgu ya da olgular hakkında bilgi içeren yazılı materyallerin analizini kapsarDiğer dokümanlar• film• video• fotoğraf
40. Sayfa
Olumlu• kolay ulaşılamayacak özneler• tepkisellik olmaması• uzun süreli analiz• örneklem büyüklüğü• bireysellik ve özgünlük• görece düşük maliyet• nitelikOlumsuzolası yanlılık• seçilmişlik• eksiklik ulaşılabilirlik• örneklem yanlılığısınırlı sözel olmayan davranışstandart format yokluğukodlama zorluğu
41. Sayfa
Başlıca iki araştırma metodolojisi (Yöntem bilimi) vardırNiceliksel araştırma Kantitatif (quantitative research)Niteliksel araştırma Kalitatif (qualitative research)
42. Sayfa
Nitel araştırma Niçin? Nasıl? Ne şekilde sorularına yanıt arar.Nicel araştırma Ne kadar? Ne miktarda? Ne kadar sık, Ne kadar yaygın? sorularına yanıt arar.
43. Sayfa
Bilimsel Araştırmada Temel KavramlarHipotezDeğişkenTümdengelim ve Tümevarım
44. Sayfa
Hipotez (Denence)Değişkenler arasındaki ilişkileri belirten, test edilebilir önermelerdir (ifadelerdir). Sıfır Hipotezi (H0): İki değişken arasında önemli bir ilişki bulunmadığını ya da gruplar arasında önemli bir farkın bulunmadığını belirten hipotezdir. (Birbirinden önemli derecede farklı değildir)H0:Adidas ve Nike marka ayakkabıların ortalama dayanma süreleri birbirine eşittir.
45. Sayfa
Alternatif Hipotez: İki değişken arasında önemli bir ilişki bulunduğunu ya da gruplar arasında önemli bir fark olduğunu belirten hipotezlerdir.“Adidas marka ayakkabıların ortalama dayanma süresi NIKE marka ayakkabılara göre daha yüksektir”“Eğerli” Hipotez: “Eğer çalışanlar sağlıklı ise daha az hasta olurlar” Yön belirten hipotez: “İşte karşılaşılan stres yüksek olursa çalışanların iş tatmini daha düşük olur”“Kadınlar erkeklere göre daha kolay motive olurlar”Yön belirtmeyen hipotez: “Çalışanların yaş düzeyleri il iş tatmin düzeyleri arasında önemli bir ilişki vardır”“Amerikalı ve Asyalı çalışanlar arasında iş etik değerleri bakımında bir farklılık vardır”
46. Sayfa
İyi bir hipotezin özellikleriKuramsal bir temele dayanmalıdırBilinenlerle ciddi çelişkisinin olmaması gerekirDeğişkenler arasındaki ilişkiyi tanımlamalıdırTest edilebilir olmalıdır
47. Sayfa
Değişken Herhangi bir olgu ya da şeye ait, birden çok değer alabilen bir özellik veya kavram demektir. DeğişkenlerBağımsız değişkenAraştırma problemini ve kişi özellikleri etkileyen, değişmez çevre Bağımlı değişkenBağımsız değişkenin etkisinin araştırıldığı, ona göre değişen özelliklerAra değişken Gözlenebilir değişkenlerin gerisinde kalan değişkenler
48. Sayfa
Tümdengelim - Tümevarım. Tekil olaylardan yola çıkarak bir genellemeye ulaşma yaklaşımına TÜMEVARIM yaklaşımı denir.Doğru kabul edilen bir genellemeden (teoriden) yola çıkarak tekil olayların alacağı şeklin kararlaştırıldığı yaklaşım TÜMEVARIM yaklaşımıdır.
49. Sayfa
Araştırma Sürecinin AşamalarıGüçlüğün seçilmesi,Problemin tanımlanması Probleme ilişkin olası çözümlerin ortaya konulması (denenceler) Verilerin toplanması – Kaynak TaramasıVerilerin çözümlenmesi Sonuç,yargı ve raporlaştırma
50. Sayfa
ARAŞTIRMA SÜRECİ
51. Sayfa
ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ:RAPOR YAZMA TEKNİKLERİ
52. Sayfa
I- Araştırma raporunun yazılmasında temel kurallar1-Bilimsel kurallar2-İçerik ile ilgili kurallar a-Alıntıların kullanılması b-Dipnotların yazılması -Kaynak belirtme amaçlı dipnot -Ek bilgi verme amaçlı dipnot
53. Sayfa
II-Araştırma raporunun yazılması 1-Ön bölüma-Başlık sayfasıb-Önsözc-içindekilerd-Listeler
54. Sayfa
2-Ana bölüm/MetinÖzeta-Giriş -Problem -Amaç -Önem -Sınırlılıklar -Tanımlarb-Kaynak araştırması c-Materyal ve yöntem -Evren ve örneklem -Araştırma modeli -Veriler ve toplanması -Verilerin işlenmesid-Araştırma sonuçları e-Tartışmaf-Sonuçg-Öneriler
55. Sayfa
3-Arka bölüma-Eklerb-Kaynaklar listesi
56. Sayfa
ARAŞTIRMALARDA KAYNAK GÖSTERME TEKNİKLERİ
57. Sayfa
Alıntı Yapılırken Dikkat Edilecek HususlarKaynak Göstermenin Zorunlu Olduğu/Olmadığı DurumlarMetin İçerisinde Kaynak Gösterme Kaynakça Listesini Sıralama veya GruplamaKaynakça Gösterme Yöntemleri
58. Sayfa
GİRİŞNiçin kaynak gösterilmeli?Başkalarının emeğine saygıAtıfta bulunacak diğer araştırmacıları yanlış yönlendirmemeYasal zorunluluklar
59. Sayfa
ALINTI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR Doğrudan AlıntılarKelimesi kelimesine aynen yapılan alıntılardır ve çift tırnak ( “......” ) işareti içerisine metin yazılır.Örnek: Yıldırım (1966, 21)’a göre, hipotez “araştırmacıya bir nevi ışık tutma niteliği taşıyorsa değerli sayılmalıdır.” Dolaylı AlıntılarAlıntı yapılan metin eğer birebir kaynakla aynı değilse, yazar kendi cümleleriyle ifade ediyorsa, alıntı yapılan kısım tırnak içine alınmaz ya da sıkıştırılmış paragraf gibi özel biçimler kullanılmaz; ancak kaynak göstermek zorunludur.
60. Sayfa
KAYNAK GÖSTERMENİN ZORUNLU OLDUĞU DURUMLARBaşkasının eserinden bir aktarma yapılmış ise,Başkasının bulduğu yöntem, sonuç veya amaçtan faydalanılmış ise,Başkasının eserinden rakam, katsayı, şekil, grafik, resim vb. alınarak kullanılmış ise,Az veya çok başkasının eserinden esinlenilmiş ise,Yukarıdakilerin dışında başkasının eserinden doğrudan ve dolaylı olarak faydalanılmış ise yararlanılan kaynakların bildirilmesi zorunludur.
61. Sayfa
KAYNAK GÖSTERMEYİ GEREKTİRMEYEN DURUMLARGenel kurallar, prensipler veya uygulamalar konusunda kaynak göstermeye gerek yoktur. Örneğin, “yardımseverlik bir erdemdir” ifadesinde kaynak göstermeye gerek yoktur. Herkesin bildiği, açık ve seçik olarak fark edilen bilgiler için kaynak göstermeye gerek yoktur. Örneğin, “Almanya Avrupa Birliğinin en güçlü ekonomisine sahip ülkelerinden biridir” ifadesinde kaynak göstermeye gerek yoktur.
62. Sayfa
KAYNAK NEREDE GÖSTERİLİR?DİPNOTU şeklinde aynı sayfanın sonundaCümle içerisinde veya cümle sonundaKitap veya makalenin sonunda Bölüm sonlarında Kaynakça ListesiKitap veya makalenin sonunda Kaynakça Listesi Bu alternatiflerden bir veya bir kaçı yazının yayınlanacağı derginin veya kitabın yayın politikalarına; veya ödevlerde ise öğretmenin tercihleri doğrultusunda yapılır.
63. Sayfa
METİN İÇERİSİNDE KAYNAK GÖSTERME ŞEKİLLERİDipnotu YöntemiSoyadı, Tarih ve Sayfa YöntemiSoyadı ve Tarih YöntemiNumaralama Yöntemi
64. Sayfa
Dipnotu Halinde Kaynak Gösterme YöntemiDipnotu halinde kaynak gösterirken, ilgili kısma veya cümle sonuna parantez içerisinde bir rakam yazılır ve aşağıda sayfanın en altına çizgi ile ayrılmış bölgeye metinde verilen numaranın aynısı eklenerek yazarın soyadı, adı, kitap/makale başlığı, yayıncı, yayın yeri, yayın tarihi ve sayfa numarası gibi tüm bilgiler verilir1. Örnek: [1] Arıkan, Rauf, (2005), Araştırma Teknikleri ve Rapor Hazırlama, Asil Yayın Dağıtım, 5. Baskı, Ankara.
65. Sayfa
Soyadı, Tarih ve Sayfa YöntemiÖrnek: Hipotez “araştırmacıya bir nevi ışık tutma niteliği taşıyorsa değerli sayılmalıdır” (Yıldırım,1966,21). Soyadı ve Tarih YöntemiÖrnek: Hipotez “araştırmacıya bir nevi ışık tutma niteliği taşıyorsa değerli sayılmalıdır” (Yıldırım,1966). Numaralama YöntemiÖrnek: Anket sorularının düzenlenmesinde soru sayısı kadar soru sırası da önemlidir (34)
66. Sayfa
KAYNAKÇA LİSTESİNİ SIRALAMA VEYA GRUPLAMA Yazarın Soyadına Göre Sıralama Kaynak Türlerine Göre Sıralama (Kitaplar, Dergiler, Tezler vb. şeklinde)
67. Sayfa
KAYNAKÇA LİSTESİNerede yer alır? Yazının metin kısmından hemen sonra Ekler kısmından hemen önce yer alır.Kaynağın türüne göre bir gösterim şekli vardır. Ancak bazı yayıncı kuruluşlar Kaynakça Listesinde ayrı bir gösterim şekli isteyebilir.
68. Sayfa
Hazırladığınız çalışmalarda bilgiyi nereden aldığınızı mutlaka yazınız.Bu şekilde davranmanız, ödevinizin değerini azaltmayacak, tam tersine ödevinizi daha da değerli kılacaktır.
69. Sayfa
Bu sununun hazırlanmasında yararlanılan kaynaklar;Prof. Dr. Remzi ALTUNIŞIK ve ark. “Sosyal Bilimlerde Araştırma Teknikleri”Doç.Dr. Kazım DEVELİOĞLU, Ders Notları Yard. Doç. Dr. Ayşe Hilal BATI, Ders SunularıYrd. Doç. Dr. Serkan HAZAR, Ders Sunuları,Dr. Nejla CAN GÜLER, Ders Sunuları
