İşte Cevaplar
Cevap : AĞLA GÖZÜM AĞLA
Ağla gözüm ağla, gülmezem gayrı,
Gönül dosta gider, gelmezem gayrı.
Ne gam bunda bana bin kez ölürsem,
Orda ölüm olmaz, ölmezem gayrı.
Yansın canım, yansın aşkın oduna,
Aksın kanlı yaşım, silmezem gayrı.
Göyündüm aşk ile ta kül olunca,
Boyandım rengine, solmazam gayrı.
Beni irşad eden mürşidi kâmil,
Yeter, bir el daha almazam gayrı.
Varlığım yokluğa değişmişim ben,
Bugün cana başa kalmazam gayrı.
Fenadan bâkîye göç eder olduk,
Yöneldim şol yola, dönmezem gayrı.
Muhabbet bahrının gavvası oldum,
Gerekmez, Ceyhun'a dalmazam gayrı.
Dilerim fazlından ayırmayasın,
Tanrım, senden özge sevmezem gayrı.
Söyler aşık dilinden bunu Yunus,
Eğer aşık isem, ölmezem gayrı.
Yunus Emre
bin kez ölürsem = abartma
Varlığım yokluğa değişmişim ben = Sehl-i mümteni
küle, oduna benzetme yani teşbih var.
Diğer Cevaplara Gözat
Ağla gözüm ağla, gülmezem gayrı,
Gönül dosta gider, gelmezem gayrı.
Ne gam bunda bana bin kez ölürsem,
Orda ölüm olmaz, ölmezem gayrı.
Yansın canım, yansın aşkın oduna,
Aksın kanlı yaşım, silmezem gayrı.
Göyündüm aşk ile ta kül olunca,
Boyandım rengine, solmazam gayrı.
Beni irşad eden mürşidi kâmil,
Yeter, bir el daha almazam gayrı.
Varlığım yokluğa değişmişim ben,
Bugün cana başa kalmazam gayrı.
Fenadan bâkîye göç eder olduk,
Yöneldim şol yola, dönmezem gayrı.
Muhabbet bahrının gavvası oldum,
Gerekmez, Ceyhun'a dalmazam gayrı.
Dilerim fazlından ayırmayasın,
Tanrım, senden özge sevmezem gayrı.
Söyler aşık dilinden bunu Yunus,
Eğer aşık isem, ölmezem gayrı.
Yunus Emre
bin kez ölürsem = abartma
Varlığım yokluğa değişmişim ben = Sehl-i mümteni
küle, oduna benzetme yani teşbih var.
Diğer Cevaplara Gözat
Cevap : Yunus Emre'nin diğer şiirlerindeki söz sanatları:
Yunus Emre Türkçesinin gücünü artıran unsurlardan biri de teşbih ve mecazları bulma ve kullanmadaki ustalıktan kaynaklanır. Dilde zaten var olan teşbih ve mecazların dışında sanatçının kendi dehasının ürünü olan bu söz sanatları çoğu zaman taklit edilemez bir orijinalliğe sahip olmuş, Yunus'a özgü ve Yunus'un malı olarak kalmıştır.
Mesela, genç ölümünü anlattığı şu beyit yüzyıllar boyunca yakıcılığını koruyacak bir teşbih gücüne sahiptir:
Bu dünyada bir nesneye yanar içim göynür özüm
Yiğit iken ölenlere gök ekini biçmiş gibi
Hayatın geçiciliğini, insan ömrünün kısalığını kuş-kafes ilişkisiyle anlatmıştır:
İşbu söze Hak tanıktır bu can gövdeye konukdur
Bir gün ola çıka gide kafesden kuş uçmuş gibi
Yine ömrün kısalığını büyük bir şehirde kurulan günlük semt pazarına benzeterek kolayca anlaşılabilecek vurucu bir benzetme yapmıştır :
Bu dünyanın meseli bir ulu şara benzer
Velî bizim ömrümüz bir tîz bâzâra benzer
Dünyayı, Türk geleneklerinde olduğu gibi allı yeşilli giyinmiş bir geline, güçlü kuvvetli kimseleri aslana benzettiği beyitleri :
Bu dünya bir gelindür yeşil kızıl donanmış
Kişi yeni geline bakubanı toyamaz
İy niçe arslanları alur akdarur ölüm
Azrâ'îl pençesine bir yohsulca döyemez
Yüz güzelliğini ve arılığını bulgura ve nohuda benzetir, kaşlar ise hilale ders okutacak kadar güzeldir :
Sıfatun arılığı bulgur u nohûd gibi
İki kaşun ay alnun genc aya virür sabak
Yunus Emre Türkçesinin gücünü artıran unsurlardan biri de teşbih ve mecazları bulma ve kullanmadaki ustalıktan kaynaklanır. Dilde zaten var olan teşbih ve mecazların dışında sanatçının kendi dehasının ürünü olan bu söz sanatları çoğu zaman taklit edilemez bir orijinalliğe sahip olmuş, Yunus'a özgü ve Yunus'un malı olarak kalmıştır.
Mesela, genç ölümünü anlattığı şu beyit yüzyıllar boyunca yakıcılığını koruyacak bir teşbih gücüne sahiptir:
Bu dünyada bir nesneye yanar içim göynür özüm
Yiğit iken ölenlere gök ekini biçmiş gibi
Hayatın geçiciliğini, insan ömrünün kısalığını kuş-kafes ilişkisiyle anlatmıştır:
İşbu söze Hak tanıktır bu can gövdeye konukdur
Bir gün ola çıka gide kafesden kuş uçmuş gibi
Yine ömrün kısalığını büyük bir şehirde kurulan günlük semt pazarına benzeterek kolayca anlaşılabilecek vurucu bir benzetme yapmıştır :
Bu dünyanın meseli bir ulu şara benzer
Velî bizim ömrümüz bir tîz bâzâra benzer
Dünyayı, Türk geleneklerinde olduğu gibi allı yeşilli giyinmiş bir geline, güçlü kuvvetli kimseleri aslana benzettiği beyitleri :
Bu dünya bir gelindür yeşil kızıl donanmış
Kişi yeni geline bakubanı toyamaz
İy niçe arslanları alur akdarur ölüm
Azrâ'îl pençesine bir yohsulca döyemez
Yüz güzelliğini ve arılığını bulgura ve nohuda benzetir, kaşlar ise hilale ders okutacak kadar güzeldir :
Sıfatun arılığı bulgur u nohûd gibi
İki kaşun ay alnun genc aya virür sabak