Psikiyatride unutkanlık kaynağına göre araştırılmaktadır. Unutkanlık ile ilgili yapılan nöropsikiyatrik testler, hastalığın teşhisi konusunda önemli ipuçları verir. Beyin-davranış ilişkisi temeline yapılan bu testlerle unutkanlığın nedeni belirlenir. Bazen beyinden kaynaklanan unutkanlık, çoğu zamanda hormon yetersizlikleri ve vitamin eksikliğinin bir sonucu olarak da ortaya çıkabilir.

4 nedenle hafızadaki bilgileri hatırlayamamak

Unutkanlık, “bazı eşyaların yerlerini anlık olarak hatırlayamama” gibi bir durum olarak değerlendirilmemelidir. Düşünülse bile hafızadaki yer, kişi ve bazı durumlar çoğu zaman akla gelmediğinde unutkanlık sorunu olduğundan söz edilebilir.

Unutkanlığın kendini belli ettiği 4 hafıza problemi şunlardır:

1. Çok iyi bilinen bir adresi hatırlayamama
2. Yön ve zaman algısının kaybolması
3. Aynı soruyu ve konuyu tekrar tekrar sorma
4. Kişileri hatırlayamama

Vitamin eksikliği ve tiroit hormonu yetersizliği

Tiroit hormonu yetersizliği ile vitamin eksikliğinde (D ve B12 vitamini) unutkanlığın ortaya çıktığı belirlenmiştir. Vücuttaki B12 vitamin eksikliği son yıllarda bir sağlık sorunu haline gelmiştir. B12, sinir dokusunun sağlığı ve kırmızı kan hücresinin üretimi için gerekli bir vitamindir. Vücut tarafından üretilmeyen B12; kırmızı et, tavuk, balık, deniz ürünleri, karaciğer, süt ve süt ürünleriyle yumurtada yüksek miktarda bulunmaktadır. Bazı meyve ve sebzelerde de yer alan B12, vücutta eksikse dışardan takviye olarak verilmektedir. Bilinen 13 vitaminden biri olan D vitamininin eksikliğinde de unutkanlık görülebilmektedir. İnsan vücudundaki D vitamininin bir kısmı balık, mantar, bazı sebzeler, yumurta, süt gibi hayvansal gıdalardan sağlanırken, büyük bir bölümü ise güneş ışınlarının senteziyle elde edilmektedir.

Ağır depresyon hali

Her 5 kişiden biri, hayatının belli bir döneminde depresyonla yüz yüze gelmektedir. Baş edilemeyen depresyon ise duygusal ve zihinsel yıkıma yol açmaktadır. Dağınıklık ve dikkat eksikliği de depresyonun belirtileri arasındadır. Kişinin kontrol edemediği heyecan ve huzursuzluk hissi, duygusal bir sarmala neden olur. Aşırı sinirlilik hali ve ağlama nöbetleriyle bu tablo daha da ağırlaşır. Ağır depresyon, kişinin günlük yaşamını ve işlevselliğini olumsuz etkiler. Kaygı seviyesinin yoğunlaşmasıyla, zamanla intihar düşüncesi bile ortaya çıkar. Ağır depresyonun etkisiyle de bazen unutkanlık görülebilmektedir. İleri yaşlara kadar devam eden depresyon ise çoğu zaman demansla (bunama) karıştırılabilmektedir.

Alzheimer ve demans

Bazı nöropsikolojik hastalıklar unutkanlığa neden olmaktadır. Alzheimer ve demans başlığı altındaki hastalıklar unutkanlıkla başlamakta, zihinsel bir bozulmaya yol açmaktadır. Bu nedenle ortaya çıkan unutkanlık, yaşa bağlı olarak kendini gösterebilen unutkanlıktan farklı bir tablo çizer. Yaşlıların unutkanlıkla ilgili şikayetleri varsa bu durum genellikle aile bireyleri tarafından normal olarak karşılanır. Ancak Alzehimer tipi demansta ise hasta, zamanla işlerini planlayamaz ve öz bakımını (tuvalet ve banyo gibi) yapamaz hale gelir. Alzehimer tipi demans sorununun, sağlıksız ve yetersiz beslenme alışkanlıkları ile kaza sonrası ortaya çıkan travmaların bir sonucu olarak kendini gösterdiği düşünülmektedir. Ayrıca 65 yaşın altında başlayan Alzheimer’de ise hastanın aile öyküsünün olduğu, yapılan araştırmalarda kanıtlanmıştır. Yani ailede genç yaşta Alzheimer olan birey varsa genç nesilde de bu hastalığın çıkma ihtimali yükselmektedir.

UYKUSUZLUK ANİ UNUTMALARA NEDEN OLUR: İnsan beyninde iki beyin yarısı, her bir beyin yarısında da dört adet lob bulunur. Bu dört lob frontal lob, paryetal lob, temporal lob ve oksipital lob olarak adlandırılır.

Frontal (ön) lob: Analitik düşünme, karar verme, planlama, sevinme, mutlu olma, bilinçli düşünme, his değişikliği, problem çözme, akıl yürütme, bilgileri depolama ve konuşma becerisi gibi bilişsel görevler frontal lobun görevleri arasındadır.

Parietal (yan) lob: Beynin sağ ve sol bölümlerinde iki tane bulunur. Okuma – yazma ve aritmetik becerileri yönetir. Duyu organlarından elde edilen bilgileri yan loblar birleştirir. Gebelerde beşinci aydan sonra bebekte parietal loblar oluşur. Yan lobların herhangi bir sinir hücresinin zarar görmesi Alzheimer rahatsızlığına neden olabiliyor.    

Oksipital (arka) lob: Beynin en arkasında bulunan lob görsel uyarıları algılayan ve yorumlayan lobdur. Görmeye dair tüm görevler arka lobun görevidir. Göz retinası aracılığı ile bilgi alan lob anında yorumlar. Bu lobun herhangi bir şekilde zarar görmesi görme bozukluğuna yol açar.

Temporal (şakak) lob: Ses ve kokuya dair tüm dış etkenleri şakak lobu algılar. Beynin iki yanında kulak hizasında yer alır. Bu lob işitsel görevleri yerine getirir; sesleri tanımlar, hatırlar.

Serebellum (beyincik) lob: Vücut dengesini ve kasların sistemli çalışmasını sağlayan lobdur. Kol ve bacak kaslarının dengeli, uyumlu çalışması bu lob sayesinde olmaktadır.

Frontal lob uykusuzluk nedeniyle beyin uyku modunda olduğu için bir çok bilgiyi arka plana atar, belli süreli unutkanlık yapar. bu geçici durumdur paniklemeyiniz. Verimli uyku almaya dikkat ediniz bebeğinizin tabiki size ihtiyacı var bu gibi dönemlerde aile büyüklerinden yardım isteyiniz gün içinde dinlenmeye çalışınız.                             

SAĞLIKLI GÜNLER DİLERİM