Sunum İçeriği

ZARFLAR (BELİRTEÇLER)Fiilerin fiilimsilerin sıfaların ya da kendisi gibi zarf olan sözcüklerin anlamlarını “yer-yön, ölçü-miktar, durum, zaman ve soru” kavramlarıyla açıklayan sözcüklerdir.1)DURUM ZARFLARIFiilleri veya fiilimsileri, nitelik, sebep, kesinlik, olasılık, yineleme, yaklaşıklık gibi anlamlarla belirten zarflardır.Fiile nasıl sorusunu sorarak buluruz.*Manş denizini yüzerek geçti (N)*Bu gece yıldızlar pırıl pırıl yanıyordu (N)*Öfkeyle kalkan, zararla oturur.(N)*Ağlamaktan göz pınarları kurudu (S)*Tüm bu acılara onu sevdiği için katlanıyor(S)*Seven bu gönül seni asla terk etmeyecek(K)*Bahar rüzgarının şarkısı hiç susmaz burada (K)*Şu an belki kuşlar bizim şarkımızı söylüyordur(O)*Adana ‘ya geldiğinde herhalde bizimle kalır(O)UYARI:Bazı durum zarflarını niteleme sıfatları ile karıştırmamak gerekir.*Büyük insanlar her zaman büyük düşünür.*Soğuk insanlara ben de soğuk davranırım*İyi bir üniversiteyi kazanmak için sınavlara iyi çalışmalısın.Yukarıdaki cümlelerde ilk altı çizili sözcük sıfat ikincisi ise zarftır. 2)YER-YÖN  ZARFLARI (Nere(ye)?)Fiilleri veya fiilimsileri yer-yön bakımından belirten zarflardır.*Aşağı tükürsen sakal,yukarı tükürsen bıyık.*Küçücük çocuğu hemen yukarı çıkardık.*Odasının penceresinden içeri baktım.*Biraz yürüdükten sonra geri dönmüş.*Araba çok fazla ileri gitmiş.*Az beri gelirsen arkadaşında oturur.UYARI:Yer-yön zarfları çekim eki alırsa adlaşır.*Işık,perdenin kenarından içeri sızıyordu.(Z)*Işık,perdenin kenarından içeriye sızıyordu.(A)UYARI:Bazı yer-yön zarflarını işaret sıfatları ile karıştırmamak gerekir.*Aradığını yukarı katta bulamayınca yukarı çıkmış. (İlki sıfat, 2. si zarf)*Aşağı mahallede gürültü olunca,apartman sakinleri aşağı inmiş.  (İlki sıfat, 2. si zarf)*İçeri zili çalınca öğrenciler içeri girdi.  (İlki sıfat, 2. si zarf)3)ZAMAN  ZARFLARI (Ne zaman?)Fiillerin veya fiilimsilerin anlamını zaman bakımından sınırlandıran sözcüklerdir.*Onu daha önce hiç böyle görmemiştim.*Mehtabı seyrederdik geceleyin buralarda.*Bu akşam rüyamda Leyla’yı gördüm.*Biz her gece uğultularını dinlerdik rüzgarların.*Benim doğduğum köyleri geceleri eşkıyalar basardı.*Bugün çalışan, yarın rahat eder.UYARI: Bazı zaman anlamlı sözcükler belirtme durum ekini alırsa adlaşırlar.*Bu akşam akşamı seyredeyim bakışlarında. (Altı çizili sözcük artık isimdir)*Ne sabahı göreyim,ne sabah görüneyim. (Altı çizili sözcük artık isimdir)   4)ÖLÇÜ-MİKTAR ZARFLARI (Ne kadar)Fiilleri, fiilimsileri, sıfatları veya kendisi gibi zarf olan sözcükleri ölçü-miktar bakımından sınırlandıran sözcüklerdir.*Çok bilen çok yanılır.*Sen burada biraz bekle.*En güzel yıllarımı onun için harcadım. ( “en” bu cümlede sıfatın zarfıdır)*Daha güzel bir dünya için çok çalışmalıyız. ( “daha” bu cümlede sıfatın zarfıdır)*Sahilde fazla güneşlendiği için yanmış.*Soruları çözerken daha dikkatli olmalısın. ( “daha” bu cümlede “dikkatli olmak” birleşik fiilinin zarfıdır)UYARI:Bazı nicelik zarflarını sayı sıfatları ile karıştırmamak gerekir.*Çok insan bunu başarmak için çok çalışıyor.*Fazla para insanı fazla rahatsız eder.UYARI: “Daha” sözcüğü bir fiilin önünde olduğunda zaman zarfı, kendi gibi zarf olan bir sözcüğün önünde olduğunda ölçü-miktar zarfı olur.*Daha iyi bir insanı bulabilmek için daha evlenmemiş. (İlki ölçü-miktar zarfı, ikincisi zaman zarfı)*Bizimle daha sakin konuşuyordu. (ölçü-miktar zarfı)*Eve daha gelmemiş. (Zaman zarfı)5) SORU  ZARFLARIFiilleri ya da fiilimsileri soru yoluyla açıklayan sözcüklerdir.*Ne zaman bu hayaller bir gün gerçekleşecek?*Neden böyle düşman görünürsünüz,Yıllar yılı dost bildiğim aynalar?*Bu viran yerde nasıl yaşıyorsunuz?*Yolun bitmesine ne kadar kaldı?*Ne zaman bir köy türküsü duysam,Şairliğimden utanırım.”*Niçin gökyüzü bu kadar mavi görünür?*Neden saçların beyazlamış arkadaş?UYARI: “Ne” soru sözcüğü cümle içinde soru sıfatı ve soru zamiri olarak kullanılacağı gibi soru zarfı da olabilir.*O karanlık sularda ne gördün?(Zamir)*Hiçbir şey olmamış gibi ne susuyorsun?(Zarf)*Benimle ne konuda konuşacaksın?(Sıfat)*Gel ecel,ne korkarsın sarı çehremden benim? (Zarf)*Aşık dediğin Mecnun misali kördür,Ne bilsin,alemde ne mevsimdir.(Zarf-zamir)*Ne ağlarsın benim zülfü siyahım.(Zarf)*Şu dünyada ben ne insanlar gördüm. (Sıfat)UYARI: “Nasıl” soru sözcüğü bir ismi belirtirse soru sıfatı, fiil ya da fiilimsiyi belirtirse soru zarfı olur.*Onun nasıl bir insan olduğunu nasıl anlayabilirim? (İlki sıfat, ikincisi zarf)*Gurbette nasıl bir hayat sürdüğünü nasıl bilmiyorsun? (İlki sıfat, ikincisi zarf)