Endekslemek, bir değeri, başka bir değerin değişimine göre ayarlamak demektir. Örneğin, bir maaş endekslemek, maaşı, enflasyon gibi bir değere göre yükseltmek demektir. Bu sayede, maaş, enflasyon nedeniyle değer kaybetmez ve çalışanların yaşam standartlarını korumasına yardımcı olur.

Endeksleme, finansal piyasalarda da yaygın olarak kullanılan bir kavramdır. Örneğin, bir yatırım fonunun getirisini endekslemek, fonun getirisini, bir endeksteki getiriye göre ayarlamak demektir. Bu sayede, yatırımcılar, endeksteki getiriyi elde etmeyi hedeflerler.

Endeksleme, aşağıdaki şekillerde yapılabilir:

1. Sabit oranlı endeksleme: Bu yöntemde, endeksteki değişim oranı, endekslenecek değere doğrudan uygulanır. Örneğin, enflasyon oranı %10 ise, endekslenen maaş da %10 artırılır.
2. Sabit tutarlı endeksleme: Bu yöntemde, endeksteki değişim oranı, endekslenecek değere eklenir. Örneğin, enflasyon oranı %10 ise, endekslenen maaş %10 artırılır ve ardından enflasyon oranı da eklenir. Bu sayede, endekslenen maaş, enflasyon nedeniyle değer kaybetmez.
3. Sabit oranlı endeksleme ve sabit tutarlı endeksleme arasında bir oran kullanılarak yapılan endeksleme: Bu yöntemde, endeksteki değişim oranı, endekslenecek değere, sabit oranlı endeksleme ve sabit tutarlı endeksleme yöntemleri arasında bir oran kullanılarak uygulanır.

Endeksleme, aşağıdaki amaçlarla kullanılabilir:

1. Enflasyon nedeniyle değer kaybetmeyi önlemek
2. Riski azaltmak
3. Performansı ölçmek
4. Yatırım hedeflerine ulaşmak

Endeksleme, hem bireyler hem de kurumlar tarafından kullanılan bir araçtır.

Endekslemek kelimesi farklı bağlamlarda farklı anlamlara gelebilir. İşte bazı anlamları:

1. Finansal anlamda endekslemek: Bir finansal kalem değerini, genellikle bir fiyat endeksinin, bir başkasının, hak ödemeleri veya vergilerin değeriyle ilişkilendirmek anlamına gelir.

2. Bir olguyu başka bir olguya bağlamak: Örneğin, fiyatları dolara endekslemek veya bir borsa endeksindeki tüm hisseleri satın almak gibi durumlar endekslemek olarak adlandırılabilir.

3. Dizinleme: Mal ve faktör fiyatları veya vergi gelirleri gibi parasal yükümlülükler ile fiyatlar genel düzeyi arasında geriye veya ileriye yönelik bir bağlantı kurmak anlamına gelebilir.

Endekslemek kelimesinin tam anlamı, kullanıldığı bağlama ve cümleye bağlı olarak değişebilir. Yukarıdaki açıklamalar, genel anlamda endekslemek kelimesinin kullanıldığı bazı durumları yansıtmaktadır.