Cevap :

Gerileyici ses benzeşmesi ne demek?

Gerileyici ses benzeşmesi (dudak ünsüzlerinin uyumu), bir dudak ünsüzü olan b'nin kendinden önceki n damak ünsüzünü m dudak ünsüzüne dönüştürmesi olayıdır. Genellikle Farsça sözcüklerde görülür. Özel isimlerde (İstanbul, Safranbolu vb.), birleşik sözcüklerde (sonbahar, binbaşı vb.)

Gerileyici ses, bir sesin, kendisinden sonraki sesin etkisiyle değişmesi olayıdır. Bu değişim, genellikle bir sesin boğumlanma niteliğinin, kendisinden sonraki sesin boğumlanma niteliğine benzemesi şeklinde gerçekleşir.

Türkçede, gerileyici ses benzeşmesi olarak bilinen bir ses olayı vardır. Bu olayda, bir damak ünsüzü olan n, kendisinden sonraki dudak ünsüzü b'yi m'ye dönüştürür. Örneğin, "binbaşı" kelimesinde, "bin" kelimesinin sonundaki n harfi, kendisinden sonraki "b" harfi tarafından m'ye dönüştürülmüştür.

Gerileyici ses benzeşmesi, Türkçede yaygın olarak görülen bir ses olayıdır. Bu olayın bazı örnekleri şunlardır:

1. n > m: binbaşı, sonbahar, yanmak, yanmak
2. d > t: kalem, kalemlik, kalemtıraş
3. g > k: kalemlik, kalemtıraş, kalemlik

Gerileyici ses benzeşmesi, Türkçenin doğal bir özelliğidir. Bu olay, Türkçenin ses sisteminin düzenliliğini ve tutarlılığını sağlamasına yardımcı olur.

---

---

Diğer Cevaplara Gözat

Cevap :

Gerileyici ses, bir sesin, kendisinden sonraki sese benzemesi olayıdır. Bu benzeşme, genellikle iki sesin aynı ünsüz gruba ait olmasıyla gerçekleşir.

Türkçede, gerileyici ses benzeşmesinin en yaygın görülen türü, dudak ünsüzlerinin benzeşmesidir. Bu benzeşme, bir dudak ünsüzünün kendinden sonraki bir dudak ünsüzüne benzemesi ile gerçekleşir. Örneğin, "binbaşı" kelimesinde, "b" ünsüzü, kendinden sonraki "b" ünsüzüne benzeyerek "m" ünsüzüne dönüşmüştür.

Türkçede, gerileyici ses benzeşmesinin görülen diğer türleri şunlardır:

1. Gırtlak ünsüzlerinin benzeşmesi: "yağmur" kelimesinde, "ğ" ünsüzü, kendinden sonraki "r" ünsüzüne benzeyerek "y" ünsüzüne dönüşmüştür.
2. Diş ünsüzlerinin benzeşmesi: "taşçı" kelimesinde, "t" ünsüzü, kendinden sonraki "ç" ünsüzüne benzeyerek "c" ünsüzüne dönüşmüştür.

Gerileyici ses benzeşmesi, Türkçenin doğal bir özelliğidir. Bu benzeşme, genellikle konuşma dilinde daha belirgin bir şekilde görülür.

Örnek:

1. "Binbaşı" → "Minbaşı"
2. "Yağmur" → "Yamur"
3. "Taşçı" → "Taççı"

Not: Gerileyici ses benzeşmesi, Türkçenin dışındaki bazı dillerde de görülür.