Cevap : Guilfordun ortaya attığı zihin modeli

Guilford Zekâ Yapısı Kuramı

Guildford, faktör analizi teknigiyle, zekâda 120 faktör tanımlamıştır. Bu modelde “İçeri”, “İşlem” ve “Ürün” şeklinde sıralı bir düzenleme bulunmaktadır. İçerik olmadan zihinsel işlem yapmak, zihinsel işlem yapmadan da ürün elde etmek mümkün değildir.

Zekâ İçeriği: Algılanan duyumlar; anlamlaştırılan sözcük, kavram ve sayılar gibi simgeler; anlatılabilen düşünceler ve yapılan davranışlar oluşturur.

“İçerik” boyutunda aşağıdaki kategoriler ele alınır.

Figürel İçerik: Duyular yoluyla algılanan; boyut, şekil, renk, yer, doku, ses örüntüsünü içerir. Görsel ve işitsel boyutları vardır.

Sembolik İçerik: Bir kavramı sembolize eden soyut formlardan oluşur. Örneğin; harfler, rakamlar ve diğer geleneksel semboller.

Semantik İçerik: Anlamsal içerik; sözel anlamlar veya düşünceler, fikirler şeklindedir. Anlamlar, her zaman değil ama genellikle kelime sembollerine bağlıdır.

Davranışsal İçerik: Bireylerin davranışları ve zihinsel durumları hakkındaki bilgileridir. Bu bilgiler beden dili tarafından yansıtılır.

Örneğin, fiziksel hareketler, testler ve mimikler.

Zekâ İşlemi: İçeriği bilme, bellek, yaratıcılık yaşantılarına dayalı olarak yapıldığı gibi bunların değerlendirilmesinden oluşur.

“İşlemler” boyutu aşağıdaki kategorilerden oluşur.

Biliş: Bir kelimenin anlamını bilmektir.

Hafıza: Bir yemek tarifini akılda tutma gibi doğrudan bir uyarıcı tarafından etkinlik zamanından hemen sonra idrak edilen (kavranan/farkına varılan) bilgi parçacıklarını beyne depolamaktır.

Uzaksak Düşünme: Bilinenlerden, bilinmeyene ve daha önce görülmemiş olan bir çözüme varmaktır.

Yakınsak Düşünme: Bilinenlerden, doğruluğu daha önce saptanmış bir ilişkiye ve problem çözümüne varmaktır.

Değerlendirme: Bir problemin çözümünün uygunluğu veya doğruluğu, iyiliğine ilişkin kararlara varma yeteneğidir.

Zekâ Ürünü: Zekâ işlevi sonucunda yapılan davranışlardan oluşur. Ürün kategorileri aşağıdaki gibidir:

Birim: Bir nesne gibi, çeşitli özelliklerin özgün bir kompozisyonuna sahip varlıklar. Mavi bir üçgen leke, bir müzik notasının sesi, yazılmış bir kelime, suç kelimesinin anlamı gibi.

Sınıf: Birbirine benzerliği olan birimlerin arkasında yer alan bir kavramdır.

Örneğin; “-mek, -mak”la biten kelimeler veya bir meslekler seti olabilir.

Örneğin memeliler,eklembacaklılar, sürüngenler, aynı benzerliği olan birimlerin arkasında yer alan kavramlardır.

İlişki: İki item arasında gözlenen bağlantıdır. Bir çocuğun diğerinden daha uzun olduğu, birbirinden bir oktav ayrı iki ton, alfabetik sıradaki iki isim gibi.

Sistem: Tanınabilir bir bütünlük içerisinde, birbirleriyle ilişkili üç veya daha fazla itemin düzeni. Masanızın üstünde görülen nesnelerin düzeni, bir melodi veya ritm, bir telefon numarası, bir dizi hareket planı gibi.

Dönüştürme: Bir nesnenin görsel olarak algılanmış hareketi, bir melodideki çeşitlenme, yanlış yazılmış kelimelerin düzeltilmesi, bir kelime oyunu veya bir kişinin ruh halinin tersine ifadesi gibi bilgi parçasındaki bir değişiklik.

Sonuç Çıkarma: Verilen bir bilgiden sonra gelecek bilgiyi çıkarsama.

Örneğin, şimşekten sonra fırtına bekleme, 4x5‟i görüp 20‟yi düşünme, hafif kelimesini işitip ağır düşünme veya suratını asan bir arkadaşınızın ne söyleyeceğini ya da yapacağını bilme.

---

---

Diğer Cevaplara Gözat