Kutadgu Bilig "mutluluk veren bilgi", "hükümet olma bilgisi" gibi anlamlara gelir. Didaktik (öğretici) bir eserdir. Mesnevi şeklinde ve aruz vezniyle 6645 beyit olarak yazılmıştır. Eserde 173 de dörtlük vardır.

Kutadgu Bilig (Günümüz Türkçesi ile: Mutluluk Veren Bilgi ya da Devlet Olma Bilgisi), 11. yüzyıl Karahanlı Türklerinden Yusuf Has Hacib'in Doğu Karahanlı hükümdarı ve Kaşgar Prensi Tabgaç Uluğ Buğra Kara Han'a (Ebû Ali Hasan bin Süleyman Arslan) atfen yazdığı ve takdim ettiği Orta Türkçe eserdir. Eser, Karahanlıca olarak da isimlendirilen Hakaniye lehçesi ile yazılmıştır.

Eserin genel özellikleri

1. Mesnevi tarzında ve aruz vezniyle yazılmıştır.
2. Siyasetname türünün Türk edebiyatındaki ilk örneğidir.
3. Eski Türkçe olarak kabul edilen Karahanlı Türkçesi ile yazılmıştır.
4. Nazım birimi beyittir. (Redif ve kafiye kullanılmıştır.)
5. İslamiyet'in Türklerce kabulünden sonraki bilinen ilk yazılı eserdir.
6. Allegorik ve didaktiktir.
7. Bazı bölümlerinde ansiklopedik bilgiler içerir.
8. 'Kutlu Olma Bilgisi' veya 'Mutluluk Veren Bilgi' olarak Türkiye Türkçesine çevrilmiştir.
9. 18 ayda tamamlanmıştır.
10. Anlatılmak istenenler 4 sembolik kişilik üzerinden anlatılmıştır. Bunlar; Kün Togdı (hükümdar, kanun, adalet); Ay Toldı (mutluluk, saadet); Odgurmış (akıbet, hayatın sonu); Ögdülmiş (Akıl, zeka)
11. 6645 beyitten oluşan manzum bir eserdir.
12. 6500 beyti aşan Kutadgu Bilig’de, yüz civarında Arapça, Farsça kökenli sözcük vardır. Sözcükler manzumenin gerektirdiği retoriğe göre seçilir. Tapug ~ taat, törütigli ~ halik, yükün- ~ namaz kıl- gibi Türkçe kökenli ya da ödünç sözcükler; ölçüye, bağlama göre serbestçe kullanılır. KB’de Allah, cennet, cehennem, şeytan, melek, savm, salat gibi Arapça kökenli temel İslami terimlerin yer almaması dikkat çekicidir. Arapça sözcükler yerine teñri, tamu(g), yek, ferişte, rūzā, namāz vb. Türkçe veya İran dillerinden ödünçlemeler kullanılır.

Kutadgu Bilig hakkında bilgi verirmisiniz sorusunun cevabı:

Kutadgu Bilig, Türkçenin en temel ve Türk dili araştırmalarının en önemli kaynak eserlerindendir. İslâmî Türk edebiyatının adı bilinen ilk şair ve düşünürü Balasagun'lu Yusuf Has Hacib tarafından yazılmıştır.

Eserini Balasagun'da yazmaya başlayan Yusuf, 1068 yılında memleketinden ayrılarak Doğu Karahanlı Devleti'nin merkezi olan Kaşgar'a gitmiş ve eserini 18 ay sonra, 1069 (Hicrî 462) yılında burada tamamlamıştır. Kitabını bitirince bunu, Karahanlı hükümdarı Tabgaç Buğra Han'a sunmuş, Han da eseri çok beğendiği için Yusuf'u, takdiren "Hâs Hâcib (Ulug Hâcib)" tayin etmiştir.

Kutadgu Bilig, dört ana karakter arasında geçen diyaloglardan oluşmaktadır.

1. Küntogdı hükümdardır ve hukuku/adaleti temsil eder;
2. Aytoldı vezirdir ve saadeti/devleti temsil eder;
3. Ögdülmiş de vezirdir ve aklı temsil eder;
4. Odgurmış ise akibeti/kanaati temsil eder.

Kutadgu Bilig Özellikleri:

1. 11. yy'da (1069 - 1070) Yusuf Has Hacip tarafından yazılmıştır.
2. Karahanlı hükümdarı Tabgaç Buğra Han'a sunulmuştur.
3. Kutadgu Bilig "mutluluk veren bilgi", "hükümet olma bilgisi" gibi anlamlara gelir.
4. Didaktik (öğretici) bir eserdir.
5. Mesnevi şeklinde ve aruz vezniyle 6645 beyit olarak yazılmıştır.
6. Eserde 173 de dörtlük vardır.
7. Eserde, toplum hayatındaki bozuklukları düzeltecek, insanı mutlu edecek yolların neler olduğu belirtilmiş; bunun yolları, devrin hükümdarına öğütler halinde gösterilmiştir. Eserde ahlak ve dinin önemi, devlet idaresi gibi konulara da değinilmiştir. Bu açıdan esere bir siyaset kitabı da denebilir.
8. Edebiyatımızda aruz ölçüsünün kullanıldığı ilk eser olarak kabul edilmektedir. Eserde adaleti, aklı, saadeti ve devleti temsil eden dört kahramanın çevresinde gelişen olaylarla yazar, devlet idaresinin ve sosyal düzenin nasıl olması gerektiğini anlatır. Eserde dört sembolik şahsiyet yer alır. (Ögdülmiş, Odgurmış, Aytoldı, Güntogdı)
9. Karahanlı Türkçesiyle yazılmıştır.
10. Bilinen üç nüshası, bugün Fergana, Viyana ve Mısır'da bulunmaktadır.