İşte Cevaplar
Cevap : Magmatik Kayaçlar
Yerin kabuğu veya üst manto içinde oluşan ve bileşim itibariyle erimiş silikatları içeren sıvıya magma adı verilir. Magmanın soğuması ile meydana gelen kayaçlara magmatik kayaçlar , kor kayaçlar veya magmatiler adı verilir.
Magmatik bir kayacın bileşimi bunun kaynaklandığı orjinal magmanın bileşimini yansıtmaz , çünkü bir magma ilk oluşumundan sonra bazı nedenlerden ( Sıcaklık , basın. , karışım vb ) dolayı bileşimi değişir bu olaya magmatik farklılaşma adı verilir.
Magmanın yer kabuğu kısımlarına göre üç gruba ayrılır .
1) Derinlik kayaçları ( plütonik kayaçlar ) : Magmanın yerkabuğu , içerisinde yani yüzeyden derinlerde yavaş yavaş soğuyup katılaşması sonucu oluşan kayaölardır. Genelde iri taneli ve kristalli yapıda olup , kristaller arasında bir aralık bulunmamaktadır.
2) Yüzey kayaçları ( volkanik kayaçlar ) : Magmanın yeryüzüne çıktıktan sonra veya yeryüzüne çok yakın derinliklerde , hızlı bir şekilde soğuması neticesinde meydana gelen kayaçlardır. Bu kayaçlarda çoğunlukla gözle görülebilen kristaller , kristalli olmayan camsı bir hamur içinde serpimiş olarak bölünür.
3) Yarı derinlik kayaçları ( porfirik kayaçlar ) : Magmanın yerkabuğu içerisinde , yüzeye yakın derinliklerde soğuması ile oluşan kayaçlardır. Esas yapısal özellikleri iri kristallerinin daha ince taneli bir fon içerisinde dağılmış olmasıdır.
Magmatik Kayaçların Bileşimi
Tıpkı oluştukları magma gibi magmatik kayaçların çoğu mafik (% 45 – 52 silis), ortaç (% 53 – 65 silis) ya da felsik (% 65 ten çok silis) olarak nitelendirilir. Ultramafik olarak anılan birkaçı (%45’ten az silis) muhtemelen mafik magmadan türemiştir. Ana magma magmatik kayaçların mineral bileşimini belirlemede önemli bir rol oynamakla birlikte bileşimi kristal çökmesi, özümseme, magma karışması ve minerallerin kristallenme sırası sonucunda değişebilmesinden dolayı, aynı magmanın değişik magmatik kayaçları ortaya çıkarması olasıdır.
Magmatik Kayaçların Sınıflandırılması
Magmatik kayaçların sınıflandırılmasında genelde doku, bileşim ve renkten yararlanılır. Bazalt ve gabro, andezit ve diyorit, riyolit ve granitin bileşimleri (mineralojik) eşdeğerdir, oysa bazalt, andezit ve riyolit afanitik ve çok yaygın yüzey kayaçları olduğu halde gabro, diyorit ve granitin derinlik kökenini gösteren faneritik dokuları vardır. Her çiftin yüzey ve derinlik üyeleri genellikle dokuyla ayrılabildiği halde birçok sığ sokulum kayacının yüzeysel magmatik kayaçlarınkinden kolayca ayrılamayan dokular› vardır. Bir başka deyişle tümü dokusal bir bütünlükte yer alır.
Magmatik kayaçlar hakkında detaylı bilgi aşağıdaki sunumda yeralmaktadır. Başarılar..
Diğer Cevaplara Gözat
Yerin kabuğu veya üst manto içinde oluşan ve bileşim itibariyle erimiş silikatları içeren sıvıya magma adı verilir. Magmanın soğuması ile meydana gelen kayaçlara magmatik kayaçlar , kor kayaçlar veya magmatiler adı verilir.
Magmatik bir kayacın bileşimi bunun kaynaklandığı orjinal magmanın bileşimini yansıtmaz , çünkü bir magma ilk oluşumundan sonra bazı nedenlerden ( Sıcaklık , basın. , karışım vb ) dolayı bileşimi değişir bu olaya magmatik farklılaşma adı verilir.
Magmanın yer kabuğu kısımlarına göre üç gruba ayrılır .
1) Derinlik kayaçları ( plütonik kayaçlar ) : Magmanın yerkabuğu , içerisinde yani yüzeyden derinlerde yavaş yavaş soğuyup katılaşması sonucu oluşan kayaölardır. Genelde iri taneli ve kristalli yapıda olup , kristaller arasında bir aralık bulunmamaktadır.
2) Yüzey kayaçları ( volkanik kayaçlar ) : Magmanın yeryüzüne çıktıktan sonra veya yeryüzüne çok yakın derinliklerde , hızlı bir şekilde soğuması neticesinde meydana gelen kayaçlardır. Bu kayaçlarda çoğunlukla gözle görülebilen kristaller , kristalli olmayan camsı bir hamur içinde serpimiş olarak bölünür.
3) Yarı derinlik kayaçları ( porfirik kayaçlar ) : Magmanın yerkabuğu içerisinde , yüzeye yakın derinliklerde soğuması ile oluşan kayaçlardır. Esas yapısal özellikleri iri kristallerinin daha ince taneli bir fon içerisinde dağılmış olmasıdır.
Magmatik Kayaçların Bileşimi
Tıpkı oluştukları magma gibi magmatik kayaçların çoğu mafik (% 45 – 52 silis), ortaç (% 53 – 65 silis) ya da felsik (% 65 ten çok silis) olarak nitelendirilir. Ultramafik olarak anılan birkaçı (%45’ten az silis) muhtemelen mafik magmadan türemiştir. Ana magma magmatik kayaçların mineral bileşimini belirlemede önemli bir rol oynamakla birlikte bileşimi kristal çökmesi, özümseme, magma karışması ve minerallerin kristallenme sırası sonucunda değişebilmesinden dolayı, aynı magmanın değişik magmatik kayaçları ortaya çıkarması olasıdır.
Magmatik Kayaçların Sınıflandırılması
Magmatik kayaçların sınıflandırılmasında genelde doku, bileşim ve renkten yararlanılır. Bazalt ve gabro, andezit ve diyorit, riyolit ve granitin bileşimleri (mineralojik) eşdeğerdir, oysa bazalt, andezit ve riyolit afanitik ve çok yaygın yüzey kayaçları olduğu halde gabro, diyorit ve granitin derinlik kökenini gösteren faneritik dokuları vardır. Her çiftin yüzey ve derinlik üyeleri genellikle dokuyla ayrılabildiği halde birçok sığ sokulum kayacının yüzeysel magmatik kayaçlarınkinden kolayca ayrılamayan dokular› vardır. Bir başka deyişle tümü dokusal bir bütünlükte yer alır.
Magmatik kayaçlar hakkında detaylı bilgi aşağıdaki sunumda yeralmaktadır. Başarılar..
Diğer Cevaplara Gözat
Sunum İçeriği
Magmatik KayaçlarYerin kabuğu veya üst manto içinde oluşan ve bileşim itibariyle erimiş silikatları içeren sıvıya magma adı verilir. Magmanın soğuması ile meydana gelen kayaçlara magmatik kayaçlar , kor kayaçlar veya magmatiler adı verilir.Magmatik bir kayacın bileşimi bunun kaynaklandığı orjinal magmanın bileşimini yansıtmaz , çünkü bir magma ilk oluşumundan sonra bazı nedenlerden ( Sıcaklık , basın. , karışım vb ) dolayı bileşimi değişir bu olaya magmatik farklılaşma adı verilir.Magmanın yer kabuğu kısımlarına göre üç gruba ayrılır .1) Derinlik kayaçları ( plütonik kayaçlar ) : Magmanın yerkabuğu , içerisinde yani yüzeyden derinlerde yavaş yavaş soğuyup katılaşması sonucu oluşan kayaölardır. Genelde iri taneli ve kristalli yapıda olup , kristaller arasında bir aralık bulunmamaktadır.2) Yüzey kayaçları ( volkanik kayaçlar ) : Magmanın yeryüzüne çıktıktan sonra veya yeryüzüne çok yakın derinliklerde , hızlı bir şekilde soğuması neticesinde meydana gelen kayaçlardır. Bu kayaçlarda çoğunlukla gözle görülebilen kristaller , kristalli olmayan camsı bir hamur içinde serpimiş olarak bölünür.3) Yarı derinlik kayaçları ( porfirik kayaçlar ) : Magmanın yerkabuğu içerisinde , yüzeye yakın derinliklerde soğuması ile oluşan kayaçlardır. Esas yapısal özellikleri iri kristallerinin daha ince taneli bir fon içerisinde dağılmış olmasıdır.Magmatik kayaçların genel olarak bileşimlerini gösteren tablo Magmatik kayaçların kütle şekilleri :Genel anlamıyla , yeryüzeyinde derinlerde magmanın soğuyup katılması ile oluşan bir derinlik kayacı kütlesine plüton adı verilir. Değişik şekil ve boyutlarda olabilirler .1) Lapolit : Genellikle kıvrımlı katmanlar arasına giren , şekil itibariyle çukur tarafı yukarıya doğru olan bir ince kenarlı merceğe benzeyen ve içine girdiği kayaçlarla uyumlu olan kayaç kütlelerine denir.2) Batolit : Genelde granit ve granodiyorit türünden kayaçların , derinlere doğru genişleyen ve üst kısımları az çok kubbe şekilli olan büyük hacimli kütlelerine denir.3) Stok : Şekil genellikle daire ve elipsi andırır. Yan kayaçlarla olan dokanakları sapr veya hafif engbeli bir röliyef oluşturan kütlelerdir.4) Diyapir : Çevresindeki kayaçların katmanlarını delip geçtikten sonra onlar üzerine kubbe gibi oturan kayaç kütlelerine denir.5) Sil : Tortul kayaçlardaki tabakalanma ve metamorfitlerdeki klivaj düzlemleri arasına giren iki kenarı az çok birbirine paralel magmatik kayaç kütlelerine denir.6) Lakolit : İçine girdiği kayaçları yukarıya doğru iterek hale getiren magmatik kayaç kütlelerine denir.7) Fakolit : Çukur tarafı aşağı doğru gelen bir merceği andıran kayaç kütleleridir. Fakolitlerin , magmanın daha önce kıvrılmış olan kayaçlar içine sokulması sonucu oluştuğu kabul edilir. 8) Dayk : İçine girdiği kayaçları bir duvar gibi kesen ve onlarla uyumsuz olan kayaç kütleleridir. Yan kayaçları kesmesi ve iki kenarının aşağı yukarı paralel olması ile karakteristiktir.9) Damar : Çevre kayaçlar içinde bulunan çatlakların magma ile dolması sonucu meydana gelen oluşuklardır.10) Lavlar : Volkanlardan yeryüzüne çıkan sıvı ve akışkan magmaya lav adı verilir. Lavlar yeryüzünden bir mddet aktıktan sonra soğuyarak katılaşır ve kayaç haline gelir.
Cevap : Magmanın yükselerek yer kabuğunun içerisine girmesi ve yer kabuğunun derinliklerinde, yeryüzüne yakın veya yeryüzünde soğuyarak katılaşması sonucu oluşan kayaçlardır.
Mağmanın soğuması ve katılaşması derinlerde meydana gelirse ortaya çıkan kayaçlara plütonik kayaçlar (derinlik kayaçları) denir. (örnek: granit).
Bu soğuma ve katılaşma yüzeyde meydana gelirse volkanik(yüzey) kayaçları (örnek: andezit,bazalt,trakit,sünger taşı)
Derinlik kayaçları ile volkanik kayaçlar arasında bir geçiş safhasında oluşmuşsa yarı derinlik (damar kayaçları) denir (örnek: diyabaz).
Not: Bu kayaçlara bazı kitaplarda PÜSKÜRÜK KAYAÇLAR adı verilmiştir.
! MAGMATİK KAYAÇLAR KRİSTAL YAPILI OLUP İÇLERİNDE FOSİL BULUNMAZ.
Magnetik Kayaç Örnekleri
GRANİT
OBSİDİYEN
BAZALT
ANDEZİT
DİYABAZ
TRAKİT
Mağmanın soğuması ve katılaşması derinlerde meydana gelirse ortaya çıkan kayaçlara plütonik kayaçlar (derinlik kayaçları) denir. (örnek: granit).
Bu soğuma ve katılaşma yüzeyde meydana gelirse volkanik(yüzey) kayaçları (örnek: andezit,bazalt,trakit,sünger taşı)
Derinlik kayaçları ile volkanik kayaçlar arasında bir geçiş safhasında oluşmuşsa yarı derinlik (damar kayaçları) denir (örnek: diyabaz).
Not: Bu kayaçlara bazı kitaplarda PÜSKÜRÜK KAYAÇLAR adı verilmiştir.
! MAGMATİK KAYAÇLAR KRİSTAL YAPILI OLUP İÇLERİNDE FOSİL BULUNMAZ.
Magnetik Kayaç Örnekleri
GRANİT
OBSİDİYEN
BAZALT
ANDEZİT
DİYABAZ
TRAKİT
Sunum İçeriği
1. Sayfa06.05.2015Yandaki resimde gördükleriniz bazı kayaç örnekleridir.Peki ama diyeceksiniz ki, kayaç nedir?KAYAÇ: Mineral ve taş parçacığı topluluklarına verilen addır.Farklı kayaçların zaman içinde birbirine dönüşmesine de kayaç döngüsü denir.KAYAÇLARMağmatik KayaçlarTortulKayaçlarıBaşkalaşım Kayaçları
2. Sayfa
06.05.20151.Mağmatik KayaçlarMagmanın yükselerek yer kabuğunun içerisine girmesi ve yer kabuğunun derinliklerinde, yeryüzüne yakın veya yeryüzünde soğuyarak katılaşması sonucu oluşan kayaçlardır. Mağmanın soğuması ve katılaşması derinlerde meydana gelirse ortaya çıkan kayaçlara plütonik kayaçlar(derinlik kayaçları) denir(örnek: granit). Bu soğuma ve katılaşma yüzeyde meydana gelirse volkanik(yüzey) kayaçları (örnek: andezit,bazalt,trakit,sünger taşı) Derinlik kayaçları ile volkanik kayaçlar arasında bir geçiş safhasında oluşmuşsa yarı derinlik (damar kayaçları) denir (örnek: diyabaz).Not: Bu kayaçlara bazı kitaplarda PÜSKÜRÜK KAYAÇLAR adı verilmiştir.! MAGMATİK KAYAÇLAR KRİSTAL YAPILI OLUP İÇLERİNDE FOSİL BULUNMAZ.
3. Sayfa
06.05.2015GRANİTMAĞMATİK KAYAÇ RESİMLERİOBSİDİYENBAZALTANDEZİTDİYABAZTRAKİT
4. Sayfa
06.05.20152.Tortul KayaçlarTortul kayaçlar, hava ve suların çoğunlukla mağmatik kayaçları ve diğer kayaçları aşındırıp,sürükleyip, çökeltmesiyle oluşur. Genellikle katmanlıdırlar ve çoğu kez fosil içerirler. Kökenlerine ve oluşum ortamlarına göre mekanik,organik ve kimyasal olmak üzere üçe ayrılır.Kırıntılı(mekanik) tortul kayaçlar, aşınma, taşınma ve çökelme süreçlerinden geçerek oluşurlar. Örnek: kumtaşı,çakıl,kum,kil…Organik tortul kayaçlar, alg,sünger,mercan ve midye gibi canlıların artıklarınınBirikip çökelmesiyle oluşurlar. Örnek:Kalker,tebeşir,kömür,radyolarit , petrol…Kimyasal tortul kayaçlar,Akarsular ve yer altı sularının kayaçlar arasından geçerkenKimyasal maddeleri çözüp,buharlaşmasıyla bu maddelerin çökelmesi sonucu oluşur.Örnek: Kaya tuzu ,sarkıt,dikit,tüf, traverten,…
5. Sayfa
06.05.2015Tortul Kayaç Resimleriçakıltebeşir kömürdikitkalkerKaya tuzu
6. Sayfa
06.05.20153.Başkalaşım KayaçlarTortul ve mağmatik(püskürük) kayaçların değişik etkilerle değişmesinden oluşurlar. Tabakalıdırlar ve kristal yapıları vardır.Kilin başkalaşımıyla da fillat denilen başkalaşım kayaçları oluşur.mermer Örneğin; Kalkerin başkalaşımıyla mermer ,
7. Sayfa
06.05.2015Kayaçları Sınıflandıralım-özetKAYAÇLARMAĞMATİK(PÜSKÜRÜK)TORTULBAŞKALAŞIM Granit Bazalt Sünger taşı Kum ÇakılKil MermerFillat