Cevap :

Ön damaksıllaşma: 

Öndamaksıllaşma, sözcükteki art ünlülerin, benzeşme, /c, ç, j, ş,y/ ünsüzlerinin etkisi vb. nedenlerle ön ünlülere dönüşmesidir. Türkçenin en zayıf ünlüsü olan ı, i’ye gelişme eğilimindedir.

Nitekim biç-, bit, dahi, hani, inan-, it, s il-, şiş- sözcüklerinin ünlüleri tarihî dönemlerde ı idi. yeşer-, y ine vb. sözcüklerde tarihî dönemlerde art ünlü a bulunuyordu.

Türkçe söz varlığında /ö, ü/ bulunan bütün Arapça, Farsça sözcüklerde öndamaksıllaşma olmuştur. Örneğin, Farsçadan kopyalanan dü „2‟, gül, köhne sözcükleri, bu dilde sırasıyla do, gol ve kohne biçimindedir.

Art damaksıllaşma: 

Art damaksıllaşma, sözcükteki ön ünlünün benzeşme, uzun ünlülerin kısalması vb. çeşitli seslik nedenlerle art ünlüye dönüşmesidir. Art damaksıllaşma, öndamaksıllaşmaya göre daha az görülen ses olayıdır. Türkçedeki ısın-, ısı, ıssız, Tanrı ve çekimli bana, sana sözcükleri, tarihî dönemlerde ön ünlülü idi.

Far. hefte > hafta, Far. ḫirmen > harman vb. yabancı dillerden kopyalanan sözcüklerin ünlüleri de art damaksıllaşabilir. Sözcüklerin ünlüleri de art damaksıllaşabilir.

---

---

Diğer Cevaplara Gözat

Cevap : İncelmek işi. Çeşitli nedenlerle bir kelimedeki kalın sıradan ünlü veya ünsüzlerin ince sıraya geçmesi olayı: ınanmak > inanmak, yaşıl > yeşil, şBış > şış > şiş, tışı > dişi, bıñ > biñ > bin, (1000), yuñ > yün, kardaş > kardeş, şışman > şişman, alma > elma, kangı > hangi, tıl > til > dil vb.