İşte Cevaplar
Cevap : Origami Nedir?
Genellikle kare kağıtların yapıştırma, kesme gibi işlemler uygulamadan sadece katlanmasıyla şekiller, figürler elde etme sanatına “origami” denir. Kağıt Katlama Sanatı bütün dillerde aynı olup origami olarak geçmektedir. Kami kelimesi Japoncada yazılışı farklı olsa bile ses itibariyle Tanrı kelimesiyle sesteştir. Bu da onların kağıda saygı duyduklarının göstergesidir. Kağıt Katlama Sanatının kesme işlemini barındıran çeşidine de kirigami denilmektedir.
Origami Sanatı Tarihi
Tarihi asırlar öncesine dayanan origami yani kağıt katlama sanatının bilinen ilk adı “orikata”dır. Origami sanatının tarihin ilk yıllarında kumaşların katlanmasıyla doğduğu tahmin edilmektedir. Bugünkü anlamdaki origaminin ise Çinlilerin kağıdı bulmasıyla yapıldığı düşünülmektedir. Budist rahipler tarafından da asıl gelişimini yaşadığı Japonya’ya ulaştırılmıştır. Japonya’da kağıt katlama sanatı origami sanatı adını almış ve gelişme evresini burada yaşamıştır. Japonya’da origami sanatının bu kadar gelişmesinin ve de sevilmesinin sebebi kağıda verdikleri önemden, duydukları saygıdan kaynaklanmaktadır. Origami Nedir yazısı içerisinde de belirtildiği gibi Origami kelimesini oluşturan kelimelerden biri olan kami kelimesi kağıt demek olup Tanrı kelimesiyle sesteştir. Japonlar yaklaşık olarak 1200 yıl evvel günümüzde yapılan origami örneklerini oluşturmuşlar bu örneklerde de kağıda verdikleri dini değeri, saygıyı göstermişlerdir.
Origami Sanatının Doğu Dünyasındaki Gelişimi
Doğuda origamiyle ilgilen ve gelişmesini sağlayan toplum kuşkusuz Japonlardır. Heian dönemi (794 – 1185) Japonya’nın altın çağını yaşadığı dönem olarak bilinir. Bu dönemde gerek kültürel gerek sanatsal gelişmeler yaşanmış, birçok eser yapılmıştır. Kağıt çok pahalı olduğu için sadece aristokratlar ve diğer yüksek kesimdeki kişiler tarafından elde edilebildiği için origami bir çeşit asalet göstergesiydi. Kağıdı dini törenlerde tapınakları süslemek, hediye verdikleri paketleri süslemek için kullanırlardı. Özellikle hediye paketlerini süslemek için kullandıkları çiçek örnekli origami yapımına noşi denilmektir. Ayrıca Samuraylara verilen diplomalar farklı origami örnekleriyle verilir böylece sahtecilik önlenmiş olurdu.
Muromachi döneminde (1338 – 1573) ise kağıt biraz daha ucuzlamış bu sayede de alt tabakaya kadar yayılmıştır. Bu dönemde Samurayların gittiği “Ise” ve halkın gittiği “Ogasawara” adlı okullarda origami yapımı dersleri verilmeye başlamış, öğrencilerin origami nedir konusunda bilgilenmesini sağlamaktadır. Origami ile ilgili yazılı kaynak olmadığı için babadan oğula öğretme şekliyle sürekliliğini sağlamıştır.
Edo zamanında (1603 – 1867) ise origami halk arasında iyice yaygınlaşmış ve eğlence aracı olarak da kullanılmaya başlanmıştır. Bu dönemde ilk yazılı kaynaklar çıkmaya başlamıştır. Geleneksel turna kuşu ile diğer turna kuşu çeşitlerinin anlatıldığı kitap “Hiden Senbazuru Orikata”, Türkçesi “Birbirine Eklenmiş 1000 Kağıt Turna” demek olan kitap 1797 yılında basılmış ve origami ile ilgili ilk yazılı kaynak olma unvanını elde etmiştir. Daha sonra ise 1845 de Kan No Mado Türkçesi Kış Ortasındaki Pencere adlı kitap bu dönemde yazılmıştır.
Meiji döneminde(1886 – 1912) teknolojinin gelişmesi buna bağlı olarak Japonya’nın modernleşmesiyle beraber tören gibi önemli etkinlikler dışında ilgi azalmıştır.
Origami Sanatının Batı Dünyasındaki Gelişimi
Batı dünyasının origamiyle yani kağıt katlama sanatının ana maddesiyle tanışmasında etkili olan iki önemli olay vardır. Bunlardan birincisi İpekyolu diğeri ise İspanya’nın Müslümanlar tarafından fethedilmesidir. İspanya’nın fethedilmesiyle İspanya halkı kağıdı tanımış daha sonrasında bilindiği üzere İspanya’da Müslümanlar sayesinde ilim ve medeniyet çok ilerlemiştir. Müslümanlar, İslamiyette insan ve hayvan figürleri tasvip edilmediği için klasik origamiden çok, geometrik desenler ve formlar içeren parçalı origami yapımı çalışmalarına yönelmişlerdir. Bu çalışmalarını kağıtla birlikte İspanya’ya aktarmışlardır. Bunun üzerine İspanyollar origami sanatıyla uğraşmaya başlamışlar ve origami sanatının pek çok yeni origami örneği kazanarak gelişmesini sağlamışladır. Öyle ki ilk origami okulu olan “Unamuno” İspanya’da origami sanatına pek çok katkısı olan Miguel Unamuno(1864 – 1936) tarafından açılmıştır. Okul varlığını günümüzde devam ettirmektedir. Ayrıca Miguel Unamo, 1902 yılında origami ile ilgili “aşk ve pedagoji ” isimli ilginç, eğlenceli bir deneme de yazmıştır.
İspanyolların da Amerika kıtasına göçmesiyle beraber origami sanatının yayılma zincirine yeni bir halka daha eklenmiştir. İspanyol kökenli olan İsmael Adolfo Cerceda Güney Amerika’da origaminin gelişmesini, adını duyurmasını saplayan kişi olmuştur. Asıl olarak bıçak fırlatmayı kendine hobi edinen Cerceda kendisini sakinleştirmek için başladığı origamiye pek çok yeni örnek kazandırmıştır.
Origami sanatına çok büyük katkısı olup bu katkının farkında olmayan isim ise Friedrich Frobel’dir. Frobel origami sanatını ilgilenmediği için tam olarak tanımamaktadır ancak üretmiş olduğu “Frobel Blokları” yapısal olarak origami sanatına benzemektedir. Bu nedenle Frobel origami sanatı tarihine adını eğitsel olarak kullanan ilk kişi olarak Kağıt Katlama Sanatı tarihine adını geçirmiştir.
Batıda origami sanatının gelişmesinde büyük payı bulunan diğer bir isim Robert Harbin’dir. Robert Harbin’in 1956 yılında çıkarttığı “Paper Magic” Türkçesi “Kağıt Büyüsü” olan kitap Avrupa’da yayımlanarak raflarda yerini alan ilk origami kitabı olma unvanını almıştır.
2.Dünya Savaşı sonrasında origami yapımı ve nedir daha fazla insan tarafından bilinmiş bu sayede origami sanatında büyük gelişmeler yaşanmıştır.
Origami Çeşitleri
Origami sanatını başlangıçta sadece kağıdın katlanmasıyla elde edilen figürler oluşturmaktaydı. Kağıt Japon kültüründe çok önemli olduğu için kağıda saygı duymuşlardır ve 7(yedi) büyük günah dedikleri kağıdı kesmeyeceksin, yapıştırmayacaksın, yırtmayacaksın, boyamayacaksın, çizmeyeceksin, tek kağıt kullanacaksın, kare kağıt kullanacaksın kurallarına harfiyen uyarlar.
Origaminin temelde tek çeşidi olsa da zamanla pek çok origami çeşitleri meydana gelmiştir. Origami türlerini klasik, modüler, ıslak ve modern origami olarak temelde dörde ayırabiliriz. Klasik origami tek parçalıdır, modüler origami çok parçalı, ıslak origami ise kağıdın ıslatılmasıyla yapılan origamidir. Origaminin bu üç çeşidinde hiçbir kesme, yapıştırma gibi kağıda saygısızlık olarak nitelendirilen şeylerden uzak durulur. Modern origami altında; pop-up, mimari, book art (kitap sanatı origami) ve kirigami olarak gruplamasını yapabiliriz. Aslında kirigami kağıt kesme sanatı demek olsa bile kağıt katlandıktan sonra belirli kesme işlemleri yapıldığı için kağıt katlama sanatı içerisinde geçmektedir.
Klasik Origami: Klasik origami, origaminin temeli olarak ilk yapılan origami türü olarak nitelendirilir. Klasik origaminin modelleri, bir yüzü renkli diğer yüzü renksiz genellikle tek parça halinde ve kare kağıtlar kullanılarak; kesme, yapıştırma gibi diğer hiçbir yardımcı etmen kullanılmadan yapılır. Kağıda duydukları saygıdan dolayı kağıda katlama dışında hiçbir işlem uygulamazlar ve yapılan bu işlemlere yukarıda belirttiğimiz gibi yedi büyük günah derler. Klasik kağıt katlama türüne verilebilecek en bilindik örnek Japon kültüründe önemli bir yere sahip olan kanat çırpan turna kuşudur. Bunun dışında zıplayan kurbağa yapımı, günlük hayatta da kullanılabilen kutu yapımı, sevdiklerinize hediye etmekte kullanabileceğiz gül yapımı gibi sadece katlama ile yapılan çeşitli klasik origamiler vardır.
Modüler Origami: Diğer adı parçalı origamidir, birbirinin aynısı veya benzeri çok sayıda küçük parçadan oluştuğu için bu adı almıştır. Parça sayısında sınırlama yoktur. 1000(bin)’den fazla parça ile yapılan örneklerde mevcuttur. Yapılan parçalar birbirine eklenerek 3d oldukça gerçekçi görüntü oluşturan origamiler elde edilir. Bu kağıt katlama sanatı türü kullanarak yapılan en popüler örnek kuğu yapımıdır. 3d(üç boyutlu) görüntünün elde edildiği bu tür ile klasik origamiden ayrılır.
Islak Origami: Origaminin babası sayılan Akira Yoshizawa tarafından bulunan bir türdür. Islak origamide kağıt daha iyi katlanabilmesi için ıslatılır. Böylece daha gerçekçi ve iyi katlanan modeller elde edilir. Kağıda kesme, yapıştırma gibi hiçbir işlem yoktur.
Modern Origami: Origaminin gelişim sürecinde insanlar değişik geometrik cisimler, yeni modeller veya bir modeli daha farklı yorumlamak amacıyla sadece kağıt veya kare kağıt kullanımı dışında yardımcı olarak su, makas, tutkal vb. envanterleri origamiyle buluşturmasıyla meydana gelmiştir. Bu origami türünü şöyle ayırabiliriz; pop-up origami, mimari origami, kirigami ve book art (kitap sanatı) origamidir.
Pop-up Origami: Pop-up origami kesme, yapıştırma, boyama gibi işlemlerin kullanımını serbest olduğu modern origami türüdür. Simetri zorunluluğu yoktur. Kuralları olamayan en serbest origaminin bir çeşidi denebilir. En çok masal kitaplarında çocuklara masal anlatırken hafızlarında canlandırmalarına yardım etmek amacıyla kullanılır.
Mimari Origami: Simetri zorunluğu olamayan ve kesme, yapıştırma, boyama işlemlerinin serbest olduğu diğer modern origami çeşididir. Mimari origami ile gerçekçi 3d origami figürleri elde edilebilir.
Krigami: Kağıt kesme sanatıdır. Kağıt katlandıktan sonra kesme işlemi yapılır ancak katlama işlemi kesme işleminde daha az olduğu ve ortaya çıkan modelde en çok kesme işleminin katkısı olduğu için kağıt kesme sanatı yani kirigami olarak adlandırılır.
Diğer Cevaplara Gözat
Genellikle kare kağıtların yapıştırma, kesme gibi işlemler uygulamadan sadece katlanmasıyla şekiller, figürler elde etme sanatına “origami” denir. Kağıt Katlama Sanatı bütün dillerde aynı olup origami olarak geçmektedir. Kami kelimesi Japoncada yazılışı farklı olsa bile ses itibariyle Tanrı kelimesiyle sesteştir. Bu da onların kağıda saygı duyduklarının göstergesidir. Kağıt Katlama Sanatının kesme işlemini barındıran çeşidine de kirigami denilmektedir.
Origami Sanatı Tarihi
Tarihi asırlar öncesine dayanan origami yani kağıt katlama sanatının bilinen ilk adı “orikata”dır. Origami sanatının tarihin ilk yıllarında kumaşların katlanmasıyla doğduğu tahmin edilmektedir. Bugünkü anlamdaki origaminin ise Çinlilerin kağıdı bulmasıyla yapıldığı düşünülmektedir. Budist rahipler tarafından da asıl gelişimini yaşadığı Japonya’ya ulaştırılmıştır. Japonya’da kağıt katlama sanatı origami sanatı adını almış ve gelişme evresini burada yaşamıştır. Japonya’da origami sanatının bu kadar gelişmesinin ve de sevilmesinin sebebi kağıda verdikleri önemden, duydukları saygıdan kaynaklanmaktadır. Origami Nedir yazısı içerisinde de belirtildiği gibi Origami kelimesini oluşturan kelimelerden biri olan kami kelimesi kağıt demek olup Tanrı kelimesiyle sesteştir. Japonlar yaklaşık olarak 1200 yıl evvel günümüzde yapılan origami örneklerini oluşturmuşlar bu örneklerde de kağıda verdikleri dini değeri, saygıyı göstermişlerdir.
Origami Sanatının Doğu Dünyasındaki Gelişimi
Doğuda origamiyle ilgilen ve gelişmesini sağlayan toplum kuşkusuz Japonlardır. Heian dönemi (794 – 1185) Japonya’nın altın çağını yaşadığı dönem olarak bilinir. Bu dönemde gerek kültürel gerek sanatsal gelişmeler yaşanmış, birçok eser yapılmıştır. Kağıt çok pahalı olduğu için sadece aristokratlar ve diğer yüksek kesimdeki kişiler tarafından elde edilebildiği için origami bir çeşit asalet göstergesiydi. Kağıdı dini törenlerde tapınakları süslemek, hediye verdikleri paketleri süslemek için kullanırlardı. Özellikle hediye paketlerini süslemek için kullandıkları çiçek örnekli origami yapımına noşi denilmektir. Ayrıca Samuraylara verilen diplomalar farklı origami örnekleriyle verilir böylece sahtecilik önlenmiş olurdu.
Muromachi döneminde (1338 – 1573) ise kağıt biraz daha ucuzlamış bu sayede de alt tabakaya kadar yayılmıştır. Bu dönemde Samurayların gittiği “Ise” ve halkın gittiği “Ogasawara” adlı okullarda origami yapımı dersleri verilmeye başlamış, öğrencilerin origami nedir konusunda bilgilenmesini sağlamaktadır. Origami ile ilgili yazılı kaynak olmadığı için babadan oğula öğretme şekliyle sürekliliğini sağlamıştır.
Edo zamanında (1603 – 1867) ise origami halk arasında iyice yaygınlaşmış ve eğlence aracı olarak da kullanılmaya başlanmıştır. Bu dönemde ilk yazılı kaynaklar çıkmaya başlamıştır. Geleneksel turna kuşu ile diğer turna kuşu çeşitlerinin anlatıldığı kitap “Hiden Senbazuru Orikata”, Türkçesi “Birbirine Eklenmiş 1000 Kağıt Turna” demek olan kitap 1797 yılında basılmış ve origami ile ilgili ilk yazılı kaynak olma unvanını elde etmiştir. Daha sonra ise 1845 de Kan No Mado Türkçesi Kış Ortasındaki Pencere adlı kitap bu dönemde yazılmıştır.
Meiji döneminde(1886 – 1912) teknolojinin gelişmesi buna bağlı olarak Japonya’nın modernleşmesiyle beraber tören gibi önemli etkinlikler dışında ilgi azalmıştır.
Origami Sanatının Batı Dünyasındaki Gelişimi
Batı dünyasının origamiyle yani kağıt katlama sanatının ana maddesiyle tanışmasında etkili olan iki önemli olay vardır. Bunlardan birincisi İpekyolu diğeri ise İspanya’nın Müslümanlar tarafından fethedilmesidir. İspanya’nın fethedilmesiyle İspanya halkı kağıdı tanımış daha sonrasında bilindiği üzere İspanya’da Müslümanlar sayesinde ilim ve medeniyet çok ilerlemiştir. Müslümanlar, İslamiyette insan ve hayvan figürleri tasvip edilmediği için klasik origamiden çok, geometrik desenler ve formlar içeren parçalı origami yapımı çalışmalarına yönelmişlerdir. Bu çalışmalarını kağıtla birlikte İspanya’ya aktarmışlardır. Bunun üzerine İspanyollar origami sanatıyla uğraşmaya başlamışlar ve origami sanatının pek çok yeni origami örneği kazanarak gelişmesini sağlamışladır. Öyle ki ilk origami okulu olan “Unamuno” İspanya’da origami sanatına pek çok katkısı olan Miguel Unamuno(1864 – 1936) tarafından açılmıştır. Okul varlığını günümüzde devam ettirmektedir. Ayrıca Miguel Unamo, 1902 yılında origami ile ilgili “aşk ve pedagoji ” isimli ilginç, eğlenceli bir deneme de yazmıştır.
İspanyolların da Amerika kıtasına göçmesiyle beraber origami sanatının yayılma zincirine yeni bir halka daha eklenmiştir. İspanyol kökenli olan İsmael Adolfo Cerceda Güney Amerika’da origaminin gelişmesini, adını duyurmasını saplayan kişi olmuştur. Asıl olarak bıçak fırlatmayı kendine hobi edinen Cerceda kendisini sakinleştirmek için başladığı origamiye pek çok yeni örnek kazandırmıştır.
Origami sanatına çok büyük katkısı olup bu katkının farkında olmayan isim ise Friedrich Frobel’dir. Frobel origami sanatını ilgilenmediği için tam olarak tanımamaktadır ancak üretmiş olduğu “Frobel Blokları” yapısal olarak origami sanatına benzemektedir. Bu nedenle Frobel origami sanatı tarihine adını eğitsel olarak kullanan ilk kişi olarak Kağıt Katlama Sanatı tarihine adını geçirmiştir.
Batıda origami sanatının gelişmesinde büyük payı bulunan diğer bir isim Robert Harbin’dir. Robert Harbin’in 1956 yılında çıkarttığı “Paper Magic” Türkçesi “Kağıt Büyüsü” olan kitap Avrupa’da yayımlanarak raflarda yerini alan ilk origami kitabı olma unvanını almıştır.
2.Dünya Savaşı sonrasında origami yapımı ve nedir daha fazla insan tarafından bilinmiş bu sayede origami sanatında büyük gelişmeler yaşanmıştır.
Origami Çeşitleri
Origami sanatını başlangıçta sadece kağıdın katlanmasıyla elde edilen figürler oluşturmaktaydı. Kağıt Japon kültüründe çok önemli olduğu için kağıda saygı duymuşlardır ve 7(yedi) büyük günah dedikleri kağıdı kesmeyeceksin, yapıştırmayacaksın, yırtmayacaksın, boyamayacaksın, çizmeyeceksin, tek kağıt kullanacaksın, kare kağıt kullanacaksın kurallarına harfiyen uyarlar.
Origaminin temelde tek çeşidi olsa da zamanla pek çok origami çeşitleri meydana gelmiştir. Origami türlerini klasik, modüler, ıslak ve modern origami olarak temelde dörde ayırabiliriz. Klasik origami tek parçalıdır, modüler origami çok parçalı, ıslak origami ise kağıdın ıslatılmasıyla yapılan origamidir. Origaminin bu üç çeşidinde hiçbir kesme, yapıştırma gibi kağıda saygısızlık olarak nitelendirilen şeylerden uzak durulur. Modern origami altında; pop-up, mimari, book art (kitap sanatı origami) ve kirigami olarak gruplamasını yapabiliriz. Aslında kirigami kağıt kesme sanatı demek olsa bile kağıt katlandıktan sonra belirli kesme işlemleri yapıldığı için kağıt katlama sanatı içerisinde geçmektedir.
Klasik Origami: Klasik origami, origaminin temeli olarak ilk yapılan origami türü olarak nitelendirilir. Klasik origaminin modelleri, bir yüzü renkli diğer yüzü renksiz genellikle tek parça halinde ve kare kağıtlar kullanılarak; kesme, yapıştırma gibi diğer hiçbir yardımcı etmen kullanılmadan yapılır. Kağıda duydukları saygıdan dolayı kağıda katlama dışında hiçbir işlem uygulamazlar ve yapılan bu işlemlere yukarıda belirttiğimiz gibi yedi büyük günah derler. Klasik kağıt katlama türüne verilebilecek en bilindik örnek Japon kültüründe önemli bir yere sahip olan kanat çırpan turna kuşudur. Bunun dışında zıplayan kurbağa yapımı, günlük hayatta da kullanılabilen kutu yapımı, sevdiklerinize hediye etmekte kullanabileceğiz gül yapımı gibi sadece katlama ile yapılan çeşitli klasik origamiler vardır.
Modüler Origami: Diğer adı parçalı origamidir, birbirinin aynısı veya benzeri çok sayıda küçük parçadan oluştuğu için bu adı almıştır. Parça sayısında sınırlama yoktur. 1000(bin)’den fazla parça ile yapılan örneklerde mevcuttur. Yapılan parçalar birbirine eklenerek 3d oldukça gerçekçi görüntü oluşturan origamiler elde edilir. Bu kağıt katlama sanatı türü kullanarak yapılan en popüler örnek kuğu yapımıdır. 3d(üç boyutlu) görüntünün elde edildiği bu tür ile klasik origamiden ayrılır.
Islak Origami: Origaminin babası sayılan Akira Yoshizawa tarafından bulunan bir türdür. Islak origamide kağıt daha iyi katlanabilmesi için ıslatılır. Böylece daha gerçekçi ve iyi katlanan modeller elde edilir. Kağıda kesme, yapıştırma gibi hiçbir işlem yoktur.
Modern Origami: Origaminin gelişim sürecinde insanlar değişik geometrik cisimler, yeni modeller veya bir modeli daha farklı yorumlamak amacıyla sadece kağıt veya kare kağıt kullanımı dışında yardımcı olarak su, makas, tutkal vb. envanterleri origamiyle buluşturmasıyla meydana gelmiştir. Bu origami türünü şöyle ayırabiliriz; pop-up origami, mimari origami, kirigami ve book art (kitap sanatı) origamidir.
Pop-up Origami: Pop-up origami kesme, yapıştırma, boyama gibi işlemlerin kullanımını serbest olduğu modern origami türüdür. Simetri zorunluluğu yoktur. Kuralları olamayan en serbest origaminin bir çeşidi denebilir. En çok masal kitaplarında çocuklara masal anlatırken hafızlarında canlandırmalarına yardım etmek amacıyla kullanılır.
Mimari Origami: Simetri zorunluğu olamayan ve kesme, yapıştırma, boyama işlemlerinin serbest olduğu diğer modern origami çeşididir. Mimari origami ile gerçekçi 3d origami figürleri elde edilebilir.
Krigami: Kağıt kesme sanatıdır. Kağıt katlandıktan sonra kesme işlemi yapılır ancak katlama işlemi kesme işleminde daha az olduğu ve ortaya çıkan modelde en çok kesme işleminin katkısı olduğu için kağıt kesme sanatı yani kirigami olarak adlandırılır.
Diğer Cevaplara Gözat
