Cevap : osmanlı devletinin itilaf devletleri tarafından işgal edilmesine imkan sağlayan antlaşma sorusunun cevabı; Mondros Ateşkes Antlaşması' dır.

1. Dünya Savaşı'nın belirli ülkeler arasında sona erdiğini ilan etmesinden hemen sonra İtilaf Devletleri ve Osmanlı Hükümeti bir ateşkes imzalamıştır. 30 Ekim 1918 yılında, Limri adasının Mondros Limanı'nda, Mondros Ateşkes Antlaşması imzalanmıştır. Osmanlı Devleti adına Bahriye Nazırı Rauf Bey tarafından imzalanan bu antlaşmanın özellikle 7. Ve 24. Maddeleri, Osmanlı'nın siyasi egemenliğine zarar vermiştir. Bu sebeple İtilaf Devletleri, Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan bir hafta sonra İstanbul'u işgal etmiştir. Başta İzmir olmak üzere, Doğu Karadeniz, Batı Anadolu, Rumeli gibi bölgelerde Rumları örgütleyip, Türklere saldırmaya başlamıştır. Türkiye'nin Bitlis, Van, Erzurum gibi Doğu Bölgeleri'nde ise Ermenileri örgütleyerek o bölgeleri anlaşmanın 24. Maddesine göre işgal etmiştir.

Mondros Ateşkes Antlaşmasının maddeleri;

* Boğazlar tüm devletlere açık olacak ve İtilaf Devletleri tarafından işgal edilecek.

* İtilaf Devletleri, kendi güvenliklerini tehdit edecek bir durumda herhangi bir stratejik noktayı işgal edebilecek (7.madde).

* Vilâyât-ı Sitte'de (Altı il, Erzurum, Van, Harput, Diyarbakır, Bitlis, Sivas) bir karışıklık çıkarsa, İtilaf Devletleri buraları işgal edebilecek (24.Madde).

* Bütün haberleşme-ulaşım araç ve gereçleri İtilaf Devletleri'nin kontrolüne verilecek.

* Güvenliği sağlayacak askerden fazlası terhis edilecek.

* İtilaf Devletleri ve Ermeni esirleri serbest bırakılacak.

* Türk askerleri İtilaf Devletleri'nin kontrolünde kalacak.

* Hicaz, Yemen, Suriye, Irak ve Trablusgarp'taki Türk subay ve askerler en yakın İtilaf devletine teslim edilecek.

* Toros Tünelleri İtilaf Devletleri tarafından işgal edilecek.

* Tüm demiryolları ve donanma gücü İtilaf Devletleri'nin kontrolüne bırakılacak, gemiler limanlarda tutuklu kalacak.

* Silah, cephane ve orduya ait tüm mallar İtilaf Devletleri'nin kontrolüne bırakılacak.

* Yer altı ve yerüstü zenginlik kaynakları İtilaf Devletleri'nin kontrolüne bırakılacak.

* Ülkenin ihtiyaç fazlası kömür, akaryakıt ve deniz gereçleri dışarıya satılmayacak.

Mondros Ateşkesi ile birlikte;

* Osmanlı Devleti fiilen sona ermiştir.

* İttihat ve Terakki Partisi, adını Teceddüt Partisi olarak değiştirmiş ve kendini feshetmiştir.

* Ermeniler korumaya alınmış ve doğuda bir Ermeni Devleti kurma zemini hazırlanmıştır (24.madde).

* Antlaşmanın 7. maddesi Osmanlı topraklarının işgalini kolaylaştırmıştır.

* İngilizler ilk olarak Musul'u işgal etmiştir (3 Kasım 1918). Ardından Urfa, Antep ve Maraş'a girmişlerdir.

* İtilaf Devletleri'nin donanmaları İstanbul önlerine gelmiştir (13 Kasım 1918).

* İşgallere karşı Türk milleti tarafından direniş cemiyetleri kurulmuştur.

* Azınlıklar da işgalleri kolaylaştırmak için zararlı cemiyetleri kurmuştur.

* Mustafa Kemal Paşa Suriye-Filistin Cephesi'nde iken, yabancı işgaline açık bırakan maddelere tepki göstermiştir.

* İstanbul Hükümeti, Yıldırım Orduları Grubu'nu ve VII. Ordu Karargâhını kaldırmış, Mustafa Kemal Paşa’yı Harbiye Nezareti'ne almıştır.

---

---

Diğer Cevaplara Gözat