Serbest Ticaret Bölgesi (STB), ülkenin geri kalanından farklı ticaret ve iş yasalarının bulunduğu özel bir ekonomik bölge türüdür. STB’ler bölgedeki işletmeleri gümrük vergilerinden muaf tutan özel gümrük düzenlemeleri altında çalışırlar. Çoğu durumda, STB’ler hava limanları, limanlar ve ulusal sınırlar gibi uluslararası limanların yakınında bulunmaktadır. Serbest ticaret bölgelerine, İhracat İşleme Bölgeleri, Dış ticaret bölgeleri ve diğer isimler arasında gümrüksüz ihracat işlem bölgeleri de denmektedir.

Serbest Ticaret Bölgelerinin Önemi

Hükümetlerin serbest ticaret bölgesi yaratmalarının başlıca nedeni, hava limanları, limanlar ve sınırlar gibi uluslararası ulaşım altyapılarının ticaret hacmini artırmaktır. Bunu başarmanın en yaygın yolu, gümrük ve tarife düzenlemelerini kaldırmak veya basitleştirmektir. Böyle bir hamle, gümrük formalitelerinin azalması nedeniyle limanla uçak ve gemi tarafından geçen süreyi azaltma etkisi taşımaktadır. Aslında, 1959’da yaratılan en eski serbest ticaret bölgelerinden biri olan İrlanda’daki Shannon STB, gereksiz hale gelmiş havaalanı altyapısını kullanmak için yaratılmıştır. 1959 yılında uçak teknolojisindeki gelişmeler, Shannon’da yakıt ikmali yapmayan uzun menzilli uçuşlara neden olmuştur. İrlanda hükümeti havaalanı çevresinde istihdam sağlamak için STB’ni kurmuştur. STB o kadar başarılı olmuştur ki hala faal durumdadır.

Serbest Ticaret Bölgeleri Nasıl Çalışır?

Serbest ticaret bölgeleri, uluslararası ticarette olan ürünlerin dağıtımı veya üretimi ile uğraşan bir şirket için maliyet tasarrufu ve tedarik zinciri verimliliği sağlamak için etkili bir yoldur. Tasarruf, vergi, harç ve uygulanabilir maliyetlerin düşürülmesinden kaynaklanmaktadır. Azalan maliyetler esas olarak hükümetlerin serbest ticaret bölgelerinde uyguladıkları tedbirlere bağlıdır.